รู้จักการปฏิรูปประเทศของ คสช.

นับตั้งแต่มีการรัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557 วาระสำคัญของการเข้ายึดอำนาจคือ การปฏิรูปประเทศ ซึ่งเป็นไปตามข้อเรียกร้องของผู้ชุมนุมกลุ่ม กปปส. ที่ต้องการล้มรัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตร และให้มี “การปฏิรูปก่อนเลือกตั้ง” ด้วยเหตุนี้ คสช. จึงตั้งองค์กรที่ทำหน้าที่ปฏิรูปตั้งแต่ สปช. สปท. และคณะกรรมการปฏิรูปประเทศ มาอย่างต่อเนื่องเพื่อทำหน้าที่ปฏิรูปประเทศ

แต่ดูเหมือนว่าหนทางในการปฏิรูปประเทศตั้งแต่หลังรัฐประหารจะยังไม่เห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ และยังไม่เห็นผลที่เป็นรูปธรรมจากการปฏิรูปที่สร้างการเปลี่ยนแปลงประเทศได้จริง นอกจากรายงานการศึกษาต่างๆ และการตั้งคนของตัวเองเข้าไปอยู่ในองค์กรปฏิรูปต่างๆ

ไอลอว์รวบรวมงานเขียนที่เกี่ยวกับการปฏิรูปในยุคต่างๆ ของ คสช. เพื่อให้ได้ศึกษาที่มาที่ไปและการปฏิรูปประเทศที่เป็นมรดกจากการรัฐประหาร

ยุค สภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.)

หลังการรัฐประหาร 2557 คสช. แต่งตั้ง สปช. ขึ้นมาเพื่อทำหน้าที่ปฏิรูปประเทศโดยเฉพาะ และยังทำหน้าที่ในการพิจารณาเห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้การปฏิรูปภายใต้ สปช.​ มีระยะเพียง …​ ปี การถูกยุบไปเมื่อร่างรัฐธรรมนูญไม่ผ่านความเห็นชอบจาก สปช. เอง

1. สภาปฎิรูปแห่งชาติ: ขั้นตอนมากมาย ความหมายเท่าเดิม https://ilaw.or.th/node/3255

2. สรุปการทำงานสปช.: ข้อเสนอ “ครอบจักรวาล” 505 ข้อ … ไม่ใหม่ ไม่มีรายละเอียด ไม่เสร็จในเร็ววัน  https://ilaw.or.th/node/3839

3. “ไฮไลท์” ข้อเสนอ ปฎิรูปประเทศ ของสภาปฎิรูปแห่งชาติ https://ilaw.or.th/node/3797

4. เทียนฉายโชว์ผลงาน สปช. เผย “สมาชิกรู้ดีว่าเราฉีกใบสั่งทิ้งไปกี่ใบ” https://ilaw.or.th/node/3808

5. “ร่วมจับตาอนาคต ที่คนกำหนดไม่ใช่เรา” https://ilaw.or.th/node/3663

6. สปช.จังหวัด–ข้าราชการ–ทหาร–ตำรวจรวมพล โหวตคว่ำร่างรัฐธรรมนูญ https://ilaw.or.th/node/3838

ยุค สภาขับเคลื่อนปฏิรูปประเทศ (สปท.) 

หลังจาก สปช. ถูกยุบไป คสช.​ ได้ตั้งองค์กรใหม่ คือ สปท. โดยอ้างว่าเพื่อทำหน้าที่ปฏิรูปต่อเนื่องจาก สปช.​ อย่างไรก็ตาม สปท.ยังคงทำหน้าที่ไม่ได้แตกต่างจากที่ผ่านมา คือ การทำรายงายข้อเสนอเกี่ยวกับการปฏิรูปด้านต่างๆ แต่ไม่มีผลในเชิงรูปธรรมชัดเจน ขณะเดียวกัน สมาชิกที่ได้รับการแต่งตั้งส่วนหนึ่งก็ยังคงซ้ำเดิมกับ สปช. 

1. สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ (สปท.) มาจากไหน? มาทำอะไร? https://ilaw.or.th/node/3870

2. สแกน สปท. มีงบปฏิรูปพันล้าน แต่ได้ข้อเสนอซ้ำ นามธรรม แถมถูกสังคมคัดค้าน https://ilaw.or.th/node/4577

3. 9 ข้อเสนอ ‘สุดอึ้ง‘ ของ สปท. https://ilaw.or.th/node/4577

4. พบรายงาน สปท. หลายชิ้น “ลอกข้อสอบ” โจ่งแจ้ง ไม่ต้องอ้อมค้อม https://www.ilaw.or.th/node/4579

5. ผลงานสภาปฏิรูป? เสนอร่างพ.ร.บ. 105 ฉบับ สี่ปีผ่านเป็นกฎหมายได้จริง 6 ฉบับ https://ilaw.or.th/node/4895

ยุค คณะกรรมการปฏิรูปประเทศ

รัฐธรรมนูญ 2560 ของ คสช. มีหมวดปฏิรูป ซึ่งเป็นหมวดใหม่ที่ไม่เคยมีในรัฐธรรมนูญฉบับใดมาก่อน โดยหมวดนี้กำหนดให้มีการตั้งคณะกรรมการปฏิรูปประเทศในแต่ละด้าน รวมทั้งให้มีการจัดทำแผนปฏิรูปประเทศ

1. สรุปร่างรัฐธรรมนูญ: “หมวดปฏิรูป” และ “ยุทธศาสตร์ชาติ” ภาพฝันที่ คสช. เร่ขาย https://ilaw.or.th/node/4202

2. รู้จัก คณะกรรมการปฏิรูปประเทศ แบบย่อ ๆ https://ilaw.or.th/node/4640

3. ขั้นตอนสู่ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี และการปฏิรูปประเทศของ คสช. https://ilaw.or.th/node/4559

4. คนหน้าซ้ำเตรียมรับงานใหม่ ในโรดแมปการร่างยุทธศาสตร์ชาติ และแผนปฏิรูป https://ilaw.or.th/node/4562

5. สำรวจ ‘ยานพาหนะ’ ลำใหม่ ของคสช. ภายใต้โลโก้ ‘ปฏิรูปประเทศ’ https://ilaw.or.th/node/4602

6. เปิดลายแทง ร่างพ.ร.บ.ปฏิรูปประเทศตามยุทธศาสตร์ทหาร เสี่ยงก้าวก่ายทั้งตุลาการ–องค์กรอิสระ https://ilaw.or.th/node/4483

7. ทบทวนกระบวนการปรับปรุงแผนการปฏิรูปประเทศ ล่าช้า ติดขัด กินเวลาเกือบ 2 ปีครึ่ง https://ilaw.or.th/node/6234

8. คณะกรรมการปฏิรูปประเทศ: เริ่มต้นด้วยคนหน้าซ้ำ-จบลงด้วยความไม่คืบหน้า https://ilaw.or.th/node/6255

9. นับถอยหลังแผนการปฏิรูปประเทศต้องเห็นผลสิ้นปี 65 แต่ยังไม่บรรลุเป้า ตั้งเกณฑ์ง่าย ไม่สอดคล้องกับความเป็นจริง https://ilaw.or.th/node/6239

การปฏิรูปประเด็นต่างๆ

1. รู้จัก ป.ย.ป. ทำหน้าที่ปฏิรูป ยุทธศาสตร์ชาติ และปรองดอง https://ilaw.or.th/node/4452

2. ฟังเสียงปฏิรูป: เสียงจาก “คนงาน” ถึงข้อเสนอ “ธนาคารแรงงาน” ของ สปช. https://ilaw.or.th/node/3857

3. ฟังเสียงปฏิรูป: อดีต ป.ป.ช.มองจุดดีจุดอ่อน จากข้อเสนอปฏิรูปคอร์รัปชั่นของ สปช. https://ilaw.or.th/node/3852

4. ฟังเสียงปฏิรูป: เมื่อคนทำ “สื่อ” ขอวิพากษ์ข้อเสนอกำกับดูแลสื่อของ สปช. https://ilaw.or.th/node/3843

5. ฟังเสียงปฏิรูป: เวียงรัฐ เนติโพธิ์ มองข้อเสนอสปช.เรื่องปฏิรูปท้องถิ่น “ประชาธิปไตยที่เพิ่งเริ่มคลาน” https://ilaw.or.th/node/3847

6. ปฏิรูปตำรวจยุค คสช. ‘นับหนึ่งไม่ถึงร้อย‘ https://ilaw.or.th/node/4811

7. ยุค คสช. แก้กฎหมาย ป.ป.ช. 3 รอบ ก่อนรื้อใหม่ทั้งฉบับ ย้อนกลับไปกลับมา https://ilaw.or.th/node/4804

8. สรุป สี่ปี คสช. “ปฏิรูป” แค่ให้ทหารเข้าไปอยู่ทุกที่ ขออย่าอ้างปฏิรูปอีกเพื่ออยู่ต่อ https://ilaw.or.th/node/4813

9. ปฏิรูปตำรวจ 8 ปี ตั้งกรรมการหน้าซ้ำหลายชุด แต่ผ่าน กม. ได้ฉบับเดียว! https://ilaw.or.th/node/6250