เปิดงบประมาณสถาบันพระมหากษัตริย์ 10 ปีงบประมาณ (บางส่วน) แต่ละปีมีการตั้งงบประมาณเท่าไหร่ ใช้จ่ายไปกับสิ่งใดบ้าง และตลอดระยะเวลา 10 ปี ภายใต้นายกรัฐมนตรีสามคน อภิสิทธิ์-ยิ่งลักษณ์-ประยุทธ์ ทิศทางความเปลี่ยนแปลงงบประมาณเป็นอย่างไร สำรวจได้ในบทความนี้
ในปี 2563 องค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญยังคงมีบทบาทสำคัญต่อการเมืองไทย โดยเฉพาะกับฝ่ายคณะรักษาความสงบแห่งชาติ หรือ คสช. เพราะตลอดปี 2563 ที่ผ่านมา ผลงานที่เป็นที่ประจักษ์ขององค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญ คือ การปกป้องคุ้มกายรัฐบาลคสช. จากการตรวจสอบ รวมไปถึงเป็นดาบและหอกให้กับรัฐบาลคสช. ในการจัดการกับฝ่ายที่ต่อต้าน
ปี 2563 เรียกได้ว่า เป็นช่วง ‘ผลัดใบ’ ของศาลรัฐธรรมนูญ มีการเปลี่ยนตัวตุลาการมากถึง 5 จาก 9 คน ตลอดปีนี้มีผลงานออกคำวินิจฉัยให้เห็นเป็น 20 คำวินิจฉัย ปกป้องฝ่ายรัฐบาลพล.อ.ประยุทธ์ อย่างแน่นหนา และยุบพรรคฝ่ายค้านสำคัญ แถมให้ ส.ว. พ้นจากตำแหน่งไปหนึ่งคน
รศ.ชลิดาภรณ์ ส่งสัมพันธ์ อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้นำเสนอรายงานการวิจัยเรื่อง “เกลียด/โกรธ/กลัว: ความรุนแรงทางเพศ/เพศสภาพในพื้นที่ออนไลน์” ชลิดาภรณ์ระบุว่า จากผลการศึกษา “รัฐ” เป็นส่วนหนึ่งในการใช้ความรุนแรงออนไลน์ต่อนักการเมืองเพศหญิงด้วย ผ่านการใช้สื่อประณามหรือประจานนักการเมืองหญิง
การเลือกตั้งอบจ. ในวันที่ 20 ธันวาคม 2563 เป็นการเลือกตั้งท้องถิ่นครั้งแรกนับตั้งแต่การรัฐประหาร 2557 ที่เต็มไปด้วยอุปสรรคสำหรับผู้ใช้สิทธิเลือกตั้ง กกต. ไม่ได้แสดงออกถึงความกระตือรือร้นที่จะอำนวยความสะดวกให้ประชาชนไปใช้สิทธิได้มากที่สุด ตรงกันข้ามกับมีเงื่อนไขที่ทำให้คนไปใช้สิทธิได้น้อย
สาเหตุหนึ่งที่ทำให้การเลือกตั้งอบจ. ไม่คึกคักเท่ากับการเลือกตั้งส.ส.เป็นเพราะประชาชนส่วนใหญ่ยังไม่ตระหนักว่า อบจ.สำคัญอย่างไร เกี่ยวพันอะไรกับชีวิตประจำวัน ความจริงแล้ว อบจ.ถือเป็นหน่วยงานของรัฐที่มีความสำคัญกับชีวิตประจำวันของคนในพื้นที่มาก เพราะถือเป็นหน่วยงานตรงที่รับผิดชอบดูแลเรื่องบริการสาธารณะให้กับประชาชนในจังหวัด
สถานการณ์การแก้ไขรัฐธรรมนูญ นับถึงเดือนธันวาคม 2563 เหลือร่าง 2 ฉบับ คือ ฉบับพรรคเพื่อไทยและพรรคร่วมรัฐบาล มี 2 ปัญหาต้องช่วยกันคิด จะได้เลือกตั้ง สสร. 100% หรือไม่ และหมวด 1 หมวด 2 จะเขียนใหม่ได้หรือไม่ กับสองโอกาสหากต้องคว่ำข้อเสนอชุดนี้ถ้ายังคงมุ่งสืบทอดอำนาจให้ คสช. ต่ออีก
เปรียบเทียบรัฐธรรมนูญปี พ.ศ.2540 ฉบับ พ.ศ.2550 และ พ.ศ.2560 สามด้าน คือ การศึกษา สุขภาพ และผู้สูงอายุ จะพบว่า ทั้งสามฉบับ มีการกำหนดโครงสร้างด้าน “สวัสดิการ” ไว้บ้าง แต่ตั้งอยู่บนพื้นฐานแนวคิด “การสงเคราะห์ ช่วยเหลือ” มากกว่าที่จะกำหนดให้เป็นสิทธิของประชาชน
หลักพระมหากษัตริย์ทรงกระทำผิดมิได้ ไม่ได้ห้ามมิให้บุคคลฟ้องพระมหากษัตริย์ ดังที่ปรากฏใน "มาตรา 6" รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันเพียงอย่างเดียว แต่มีหลักการอื่นที่กำกับควบคุมพระราชอำนาจประกอบกันด้วย คือ หลักการที่ว่า กษัตริย์ไม่มีพระราชอำนาจกระทำสิ่งต่างๆ ด้วยตัวเอง ต้องมีผู้ลงนามรับสนอง
แม้จะมีเสียงเรียกร้องให้แก้รัฐธรรมนูญ แต่หลายคนโต้แย้งด้วยการหยิบยกเสียงของผู้ที่ลงประชามติรับร่างฉบับนี้ขึ้นมาอ้างอิง ไอลอว์จึงทำแบบสอบถามเพื่อสำรวจความคิดเห็นของผู้ที่เคยลงประชามติ “เห็นชอบ” ร่างรัฐธรรมนูญว่าเมื่อเวลาผ่านมา 4 ปีแล้ว ความคิดของพวกเขาเปลี่ยนไปอย่างไร
