แถลงข่าว The Watcher ระบบพร้อมรายงานผลเลือกตั้ง แต่ยังต้องการอาสาอีกมาก

8 พฤษภาคม 2566 ที่มหาวิทยาลัยศรีปทุม โครงการ The Watcher จัดงานแถลงข่าวความคืบหน้าในการรายงานผลการเลือกตั้งของสื่อมวลชนในวันเลือกตั้งทั่วไป โดยเป็นโครงการจากความร่วมมือจากสื่อมวลชนหลากหลายสำนัก ในการให้อาสาสมัครที่หน้าหน่วยเลือกตั้งรายงานคะแนนขณะที่เจ้าหน้าที่ประจำหน่วยกำลังนับคะแนนทันที

ตัวแทนจากโครงการ อดิศักดิ์ ลิมปรุ่งพัฒนกิจ อธิบายว่าโครงการ The Watcher ได้เตรียมการงานนี้มาสามเดือนแล้วก่อน กกต. ประกาศวันเลือกตั้ง โดยเป็นพยายามรายงานผลการเลือกตั้งแบบเรียลไทม์ และมีการเชื้อเชิญองค์กรต่าง ๆ โดยเฉพาะองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถาบันการศึกษา ในส่วนของสื่อก็มีการร่วมมือกันมากถึง 38 สำนัก ซึ่งประชาชนก็สามารถติดตามได้จากสื่อเหล่านี้ โดยข้อมูลจะมาจากวอร์รูมที่อยู่ที่ศรีปทุม ในส่วนของอาสาสมัครใช้จากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และจากพรรคการเมือง แม้อาจจะมีอุปสรรคบ้างในเรื่องของกฎหมายเลือกตั้ง แต่ก็ได้รับความร่วมมือ

จนถึงวันนี้ระบบต่าง ๆ ที่จะใช้ในวันจริงพร้อมแล้ว แต่ที่ต้องการความร่วมมือคืออยากเชิญชวนให้ประชาชนทุกคนไปที่หน้าหน่วยเลือกตั้งและจับตาการนับคะแนนได้ โครงการจะเปิดรับอาสาสมัครจนถึงวันเลือกตั้ง สำหรับบางคนที่ยังไม่พร้อมเป็นอาสาสมัครก็สามารถช่วยบริจาคเป็นทุนในการทำโครงการสำหรับบริหารอาสาสมัครต่อได้ หากได้รับข้อมูล อย่างน้อยประมาณสามทุ่มจะเห็นแนวโน้ม 400 เขตว่าคะแนนจะออกมาเป็นอย่างไร

ในด้านเทคนิค ตัวแทนจาก The Watcher กล่าวว่าระบบนี้จะทำให้ระหว่างที่รอผลของ กกต. สื่อมีข้อมูลในการรายงาน และเมื่อ กกต. เริ่มรายงานคะแนนและมากกว่าผลคะแนนจากระบบ สื่อก็สามารถสับเปลี่ยนระบบให้รายงานจากระบบของ กกต. ได้ทันที จึงไม่กังวลว่าจะเกิดเหตุการณ์คะแนนขึ้นลง ระบบเตรียมเซิร์ฟเวอร์ไว้หลายที่ ประมวลผลพร้อมกัน โอกาสที่ทั้งสามแหล่งจะล่มพร้อมกันเป็นไปได้น้อยมาก และมีการแบ็คอัพข้อมูลทุกห้านาที

จากนั้น ตัวแทนจาก Vote62 อีกหนึ่งโครงการอาสาสมัครจับตาการเลือกตั้งโดยประชาชน ยิ่งชีพ อัชฌานนท์สถานการณ์ในปัจจุบันนี้คือเราไม่แน่ใจว่าจะได้คะแนนที่ถูกต้องหรือไม่ กกต. ไม่ได้เขียนระเบียบชัดเจนว่าจะรายงานผลเมื่อใด แต่มีแถลงการณ์ออกมาว่าจะรายงานตั้งแต่ช่วงหกโมงครึ่งถึงห้าทุ่ม ย้อนกลับไปปี 2562 ช่วงห้าโมงครึ่งมีการรายงานประมาณเจ็ดแสนคะแนนแล้ว แต่ปีนี้เริ่มรายงานหกโมงครึ่ง ดังนั้นจึงต้องมีข้อผิดพลาดในสักปีหนึ่ง เนื่องจากเวลาห้าทุ่มคือหกชั่วโมงหลักจากปิดหีบ ซึ่งเป็นระยะเวลานาน เราจึงต้องการให้มีการนับคะแนนกันเองด้วย

อีกประเด็นหนึ่งคือการเลือกตั้งล่วงหน้าที่ผ่านมา เราเห็นปัญหาที่น่าจะคาดหมายได้ เช่น สถานที่คับแคบ รถติด ไม่มีที่จอดรถ ปัญหาต่อมาคือเจ้าหน้าที่จ่าหน้าซองผิดเขตเลือกตั้ง ซึ่งจะทำให้คะแนนของประชาชนถูกส่งไปเขตอื่น ถ้าเปิดออกมานับ คะแนนที่นับจึงอาจจะมากกว่าจำนวนผู้มาใช้สิทธิ ดังนั้น บัตรเขย่งจะเกิดขึ้นแน่ ในวันเลือกตั้งจริงจึงมีโอกาสที่จะเกิดความผิดพลาดขึ้นได้ แม้จำนวนไม่มากก็สามารถกระทบผลการเลือกตั้งได้ ถ้าเกิดความผิดพลาดขึ้นจริงแล้วไปแก้ไข ช่องว่างเหล่านี้จึงทำให้เกิดความสงสัย ประชาชนจึงต้องออกไปรักษาสิทธิ ไปดูการนับคะแนนที่หน่วยเลือกตั้ง และส่งรายงานการนับคะแนนเข้ามา ถ้าประชาชนเห็นว่าหน่วยของตนเองไม่มีคะแนนรายงานในโทรทัศน์ ก็ต้องออกไปช่วยกันสังเกตการณ์

ในกรณีที่ กกต. รายงานผลออกมาไม่ตรงกับที่ประชาชนรายงาน เราก็ต้องมีหลักฐานเพื่อยืนยันว่าคะแนนใดถูกต้องจากการถ่ายรูปของประชาชน ถ้าประชาชนคนใดสะดวกมาก ก็สามารถร่วมได้กับทั้ง The Watcher และ Vote62