ประชาธิปไตยต้องการคุณ! 5 ขั้นตอนเป็นผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งหลังปิดหีบ

เชิญชวนประชาชนเป็นผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งทั่วไป 2566 การมีส่วนร่วมในประชาธิปไตยไม่ได้จบลงเพียงแค่หย่อนบัตรลงในคูหา แต่เราสามารถร่วมกันรักษาความโปร่งใสของกระบวนการนับคะแนนและประชาธิปไตยไทยได้ไม่ยาก เพียงอยู่เฝ้าดูการนับคะแนนตามหน่วยเลือกตั้งที่สะดวก

สำหรับผู้ที่สนใจเป็นผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้ง ติดตามข่าวสาร vote62 และสื่อสารกับเราได้ผ่านไลน์ @vote62 

คลิกลิงค์นี้ https://line.me/ti/p/~@vote62 

หรือกดปุ่มนี้

ส่วนการจับตาการเลือกตั้งสามารถทำได้ง่าย ๆ 5 ขั้นตอนดังนี้

1. ไปที่หน่วยเลือกตั้งใกล้บ้านหรือหน่วยเลือกตั้งไหนก็ได้

หย่อนบัตรเลือกตั้งเสร็จแล้วก็อย่าเพิ่งกลับ หรือออกไปกินข้าวแล้วรีบกลับมา! ร่วมเป็นผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งได้ไม่ยากเพียงเดินทางไปที่คูหาที่สะดวกหลังปิดหีบเวลา 17.00 น. 

ไม่ต้องไปหน่วยที่มีชื่อของตัวเองก็ได้ ไม่ต้องมีสิทธิเลือกตั้งก็ไปร่วมสังเกตการณ์ได้ทุกคน และที่สำคัญ จะไปกี่หน่วยก็ได้ที่สะดวก ในบางสถานที่อาจจะมีหลายหน่วยเลือกตั้งรวมกันอยู่ในที่เดียว ก็ช่วยจับตาทุกหน่วยที่อยู่ใกล้กันได้ด้วยนะ

2. จับตาการนับคะแนนหลังปิดหีบ นับ ขาน ขีด รวม

การนับคะแนนจะเริ่มหลังจากหีบปิดในเวลา 17.00 น. โดยคณะกรรมการการเลือกตั้งประจำหน่วย ประชาชนต้องตรวจสอบดังนี้

  • นับคะแนน – บัตรดีจะต้องทำเครื่องหมายกากบาท (X) ในช่องหมายเลขเท่านั้น หากทำเครื่องหมายอื่นหรือมีการเขียนข้อความตัวอักษรลงไปจะถือเป็นบัตรเสียทั้งหมด
  • ขานคะแนน – จับตาว่า กกต. ประจำหน่วยขานคะแนนถูกต้องตามที่กากบาทหรือไม่ บัตรเลือกตั้งมีสองใบ โดยแยกคนละหีบแต่จะนับพร้อมกัน ใบแรกสำหรับเลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบเขต (ส.ส. เขต) ใบที่สองสำหรับเลือกพรรคการเมืองเพื่อนำไปคำนวณเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบรายชื่อ (ส.ส. บัญชีรายชื่อ) ทำความรู้จักบัตรสองใบได้ที่นี่
  • ขีดคะแนน – จับตาว่า กกต. ประจำหน่วยขีดคะแนนนั้นได้ถูกต้องตามที่มีการขานหรือไม่
  • รวมคะแนน – จับตาว่า กกต. ประจำหน่วยรวมคะแนนถูกต้องหรือไม่

หากมีอุปสรรคในจับตาการเลือกตั้ง เช่น บอร์ดนับคะแนนตั้งอยู่ไกลจนมองไม่เห็น แสงไม่เพียงพอ และรีบเก็บกระดาษขีดคะแนนทันทีหลังการนับคะแนน สามารถบอก กกต. ประจำหน่วยให้ช่วยแก้ไขได้

3. ถ่ายภาพป้ายประจำหน่วย กระดาษขีดคะแนน และใบรวมคะแนน

เมื่อ กกต. ประจำหน่วยนับคะแนนเสร็จแล้ว ให้ถ่ายรูปสามอย่างต่อหนึ่งหน่วยเลือกตั้ง

  • ป้ายไวนิลที่ระบุสถานที่ตั้งหน่วยและเขตเลือกตั้ง
  • กระดาษขีดคะแนนทุกใบของหน่วยนั้น
  • ใบรายงานผลการนับคะแนนที่แปะอยู่หน้าหน่วย

กรณีที่ใช้กระดาษนับคะแนนหลายใบและซ้อนกันจนไม่สามารถถ่ายได้ทั้งหมด สามารถขอให้ กกต. ประจำหน่วยช่วยพลิกกระดาษบนบอร์ดนับคะแนนเพื่อถ่ายรูปได้

สำคัญ ไม่มีกฎหมายข้อใดที่ห้ามถ่ายรูปกระบวนการนับคะแนน ประชาชนสามารถถ่ายภาพหรือวีดีโอได้ถ้าไม่รบกวนการทำงาน

4. รายงานผลการเลือกตั้งที่เว็บไซต์ vote62.com

เมื่อถ่ายรูปเสร็จแล้ว ก็เข้าเว็บไซต์ vote62.com เลือกหน่วยเลือกตั้งที่ต้องการรายงานผลคะแนน และส่งรูปป้ายประจำหน่วย กระดาษขีดคะแนนซึ่งแยกคะแนนของ ส.ส. แบ่งเขตกับ ส.ส. บัญชีรายชื่อ และใบรายงานผลการนับคะแนน โดยอัพโหลดเข้ามาท่ีเว็บไซต์จนครบ

5. กรอกคะแนนเป็นตัวเลข

หากมีเวลาเหลือ ช่วยกรอกคะแนนจากรูปให้เป็นข้อมูลตัวเลข ซึ่งรวมถึงคะแนนของผู้สมัคร ส.ส. แต่ละคน คะแนนของพรรคแต่ละพรรค คะแนนที่ไม่เลือกผู้สมัครใดเลย บัตรเสีย และจำนวนผู้มาใช้สิทธิทั้งหมด เพื่อให้ระบบประมวลผลข้อมูลได้เร็ว

***หมายเหตุ*** หากเห็นสิ่งผิดปกติสามารถทักท้วงได้ทันทีเพื่อให้แก้ไข กกต. ประจำหน่วยเป็นประชาชนที่อาสามาช่วยดำเนินการเลือกตั้ง และอาจจะมีข้อผิดพลาดบ้าง สื่อสารกันด้วยวาจาสุภาพและให้เกียรติกันจะเป็นการช่วยเหลือกันให้คะแนนของทุกคนถูกนับอย่างถูกต้อง

ถ้าไม่ว่างก็ช่วยกรอกคะแนนจากบ้านได้

แม้ว่าเราจะต้องการอาสาสมัครสังเกตการณ์หน้าหน่วยเลือกตั้ง แต่สำหรับคนที่ในวันที่ 14 พฤษภาคมไม่สะดวก ก็ยังสามารถเป็นส่วนหนึ่งของการนับคะแนนโดยประชาชนได้โดยการช่วยกรอกคะแนนจากรูปภาพที่ประชาชนหน้าหน่วยส่งเข้ามาในระบบ

เมื่ออาสาสมัครหน้าหน่วยเลือกตั้งส่งรูปภาพคะแนน บางคนอาจจะไม่สะดวกกรอกข้อมูลเป็นตัวเลขให้ในทันที เราจึงต้องการให้มีประชาชนจำนวนหนึ่งที่อยู่หน้าคอมพิวเตอร์จากที่ใดก็ได้ในโลก ช่วยแปลงรูปภาพเหล่านั้นออกมาเป็นตัวเลขคะแนนของแต่ละพรรค ไปจนถึงบัตรดี บัตรเสีย โดยหลังจากปิดหีบในเวลา 17.00 น. และประชาชนเริ่มส่งรูปภาพเข้ามาในระบบแล้ว ผู้ที่ต้องการช่วยกรอกตัวเลขคะแนนสามารถเข้าไปในเว็บไซต์ vote62.com และกดปุ่มกรอกคะแนนได้ทันที โดยมีทั้งแบบสุ่มหน่วยหรือเลือกหน่วยได้

vote62.com คืออะไร?
vote62.com คือระบบการรายงานผลการเลือกตั้งแบบคราวด์ซอร์ส (crowdsourcing) ที่ให้ทุกคนช่วยกันถ่ายรูปผลการนับคะแนนจากหน่วยเลือกตั้งต่าง ๆ แล้วอัปโหลดภาพเข้าไปในระบบ เพื่อให้ทุกคนที่เข้ามาที่เว็บไซต์ช่วยกันกรอกคะแนนจากภาพถ่าย ข้อมูลคะแนนเหล่านี้จะถูกนำไปตรวจสอบและเปรียบเทียบผลการนับคะแนนของ กกต.
ที่ผ่านมา vote62 ได้ลองสนามทั้งการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อปี 2562 การเลือกตั้งนายก อบจ. เมื่อปี 2563 และการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครเมื่อปี 2565