เลือกตั้ง 62: เลือกตั้งล่วงหน้าวุ่น! เจ้าหน้าที่แจกบัตรผิดเขต

 

ตั้งแต่ช่วงเช้าของวันที่ 17 มีนาคม 2562 ในสำนักงานเขต ที่ว่าการอำเภอ และสถานที่ที่จัดไว้ให้ประชาชนใช้สิทธิเลือกตั้งล่วงหน้าทั่วประเทศมีคนไปใช้สิทธิกันอย่างคับคั่ง ซึ่งบรรยากาศโดยทั่วไปในช่วงเช้าเป็นไปด้วยความเรียบร้อย และเจ้าหน้าที่อำนวยความสะดวกได้อย่างดี แต่เมื่อเข้าช่วยสายและช่วงบ่าย มีคนมาใช้สิทธิจำนวนมาก หลายแห่งประชาชนต้องต่อคิวเพื่อใช้สิทธินาน 1-2 ชั่วโมงท่ามกลางอากาศที่ร้อน การจราจรที่ติดขัด

สาเหตุหนึ่งของความวุ่นวายมาจากระบบการเลือกตั้งที่ให้แต่ละเขตผู้สมัครจากแต่ละพรรคได้หมายเลขไม่ซ้ำกัน ทำให้บัตรเลือกตั้งของแต่ละเขตใช้ด้วยกันไม่ได้ ต้องพิมพ์ขึ้นเฉพาะสำหรับของแต่ละเขต และในแต่ละสถานที่ที่มีคนมาใช้สิทธิเลือกตั้งล่วงหน้าก็จะมีประชาชนเดินทางมาจากทั้ง 350 เขตทั่วประเทศ ทำให้เจ้าหน้าที่ กกต. มีภาระต้องวางระบบให้ไม่เกิดความสับสน และให้ประชาชนที่มาใช้สิทธิได้รับบัตรเลือกตั้งตรงกับเขตของตัวเอง พร้อมกับซองจดหมายที่ใส่บัตรเลือกตั้งจ่าหน้าระบุรหัสตรงกับเขตของตัวเอง

ปรากฏว่า ไอลอว์ได้รับรายงานมาตั้งแต่ช่วงสายว่า มีประชาชนหลายคนที่ได้รับบัตรเลือกตั้งไม่ตรงกับเขตเลือกตั้งของตัวเอง แต่อยู่ในจังหวัดเดียวกัน จึงได้โต้แย้งกับเจ้าหน้าที่ที่ทำหน้าที่แจกบัตรเลือกตั้งไป แต่เนื่องจากเจ้าหน้าที่ยุ่งและมีคนต่อแถวยาว เจ้าหน้าที่ก็บอกว่า บัตรเลือกตั้งที่เขตไม่ตรงสามารถใช้ได้เหมือนกัน (ซึ่งไม่จริง) ทำให้ประชาชนหลายคนได้กากบาทไปในบัตรเลือกตั้งผิดใบ 

ต่อมาก็ยังได้รับรายงานการแจกบัตรเลือกตั้งผิดเขตอีกจำนวนมาก โดยผู้ไปใช้สิทธิหลายคนเล่าว่า เมื่อได้ยืนยันและโต้แย้งกับเจ้าหน้าที่ไปอย่างชัดเจน บางคนก็ยอมเปลี่ยนบัตรให้ ในบางแห่งถึงกับเรียกบัตรเลือกตั้งที่กากบาทแล้วคืนเพื่อแจกอันใหม่ที่ถูกต้องให้แทน ในโลกออนไลน์ทั้งเฟซบุ๊กและทวิตเตอร์ยังพบปรากฏการณ์แจกบัตรเลือกตั้งผิดอีกเป็นจำนวนมาก ทั้งที่ได้แจ้งข้อมูลกับเราเข้ามาโดยตรงและที่ไม่ได้แจ้งโดยตรง 

เมื่อเวลาประมาณ 15.00 น. เจ้าหน้าที่ที่ไปสังเกตการณ์ที่สำนักงานเขตห้วยขวาง ได้พบและพูดคุยกับผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่ได้รับบัตรลงคะแนนและกากบาทไปผิดเขต โดยเมื่อเริ่มโต้แย้งก่อนการกากบาท เจ้าหน้าที่ปฏิเสธว่า ไม่ผิด แต่หลังกากบาทไปแล้ว เมื่อได้พูดคุยกับเจ้าหน้าที่ระดับสูง ได้รับคำกล่าวขอโทษมาแล้ว ส่วนคะแนนที่ออกเสียงไปแล้วนั้นไม่สามารถแก้ไขได้

เบื้องต้นไอลอว์สันนิษฐานว่า เหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นเพราะเจ้าหน้าที่แต่ละคนไม่มีความรู้เรื่องระบบเลือกตั้งดีพอ และยุ่งหรือเครียดกับการรับมือคนจำนวนมากจึงไม่มีสมาธิใส่ใจเพียงพอต่อการแจกบัตรและข้อโต้แย้ง แต่โดยส่วนใหญ่แล้วเจ้าหน้าที่ก็ยังปฏิบัติได้ถูกต้อง และแจกบัตรเลือกตั้งให้ตรงกับเขตของผู้มีสิทธิ อาจจะไม่ได้เกิดจากเจตนาไม่สุจริตของเจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติ แต่เกิดจากความไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอของ กกต. ในการเตรียมความพร้อมเจ้าหน้าที่ให้เข้าใจว่า ระบบเลือกตั้งครั้งนี้แต่ละเขตจะต้องใช้บัตรเลือกตั้งที่ไม่เหมือนกัน

ผลที่เกิดขึ้นสำหรับบัตรเลือกตั้งที่ได้รับมาผิด หากกากบาทเลือกหมายเลขใดหมายเลขหนึ่งแล้ว และใส่ซองที่จ่าหน้าซองถูกต้องเป็นเขตเลือกตั้งที่มีสิทธิจริงๆ ก็จะถูกส่งไปรษณีย์ไปเก็บไว้ยังเขตเลือกตั้งนั้นๆ จนกระทั่งเย็นวันที่ 24 มีนาคม 2562 ก็จะถูกเปิดออกมานับ หากเจ้าหน้าที่ที่นับคะแนนเห็นแล้วว่า เป็นบัตรเลือกตั้งของเขตอื่น ก็คงจะนับคะแนนไม่ได้ แต่หากไม่ทันสังเกตเขตเลือกตั้งที่หัวบัตร เห็นแค่เป็นบัตรเลือกตั้งที่กากบาทหมายเลขใด ก็อาจขานคะแนนไปให้กับหมายเลขนั้น โดยไม่ถูกต้องและอาจจะไม่ตรงกับเจตนาจริงๆ ของผู้ใช้สิทธิออกเสียงไป กรณีเช่นนี้ทาง กกต. ต้องรีบออกมาหามาตรการมารองรับและอธิบายต่อสังคมก่อนถึงวันนับคะแนนจริง  

แต่หากผู้มีสิทธิได้รับบัตรเลือกตั้งมาผิด กากบาทไปในบัตรที่ผิด และใส่ลงในซองที่จ่าหน้าซองผิดด้วย โดยจ่าหน้าซองให้ส่งไปยังเขตเลือกตั้งที่ตรงกับบัตรเลือกตั้ง แม้จะไม่ตรงกับเขตของผู้ใช้สิทธิจริงๆ แต่เมื่อถูกเปิดออกมานับก็อาจจะนับเป็นคะแนนในเขตนั้นๆ ไป ซึ่งภายหลังจะส่งผลให้คะแนนที่นับได้ทั้งหมดไม่ตรงกับจำนวนผู้มาใช้สิทธิของเขตนั้นๆ กรณีเช่นนี้ทาง กกต. ก็ต้องรีบหามาตรการมารองรับและแก้ไขปัญหาผลการเลือกตั้งที่อาจไม่ตรงกับความเป็นจริงด้วย

เพื่อให้มีข้อมูลมากพอที่จะประเมินผลกระทบได้ ไอลอว์เชิญชวนผู้มีสิทธิเลือกตั้งทุกคน ที่ได้รับบัตรเลือกตั้งผิดเขตและเจ้าหน้าที่ไม่เปลี่ยนให้ถูกต้อง จึงใช้สิทธิกากบาทไปในบัตรที่ผิดเขต ช่วยส่งข้อมูลเข้ามาที่ Page: iLaw โดยระบุรายละเอียด ดังนี้

1. ในการใช้สิทธิเลือกตั้งล่วงหน้าของผู้ที่ได้รับบัตรผิด ไปใช้สิทธิที่ไหน จุดนั้นเรียกว่า อะไร สำนักงานเขตหรือที่ว่าการอำเภอไหนเป็นผู้รับผิดชอบ

2. ทะเบียนบ้านของผู้ได้รับบัตรผิดอยู่ที่จังหวัดอะไร เขตเลือกตั้งใด และเราได้รับบัตรเลือกตั้งจังหวัดอะไร เขตเลือกตั้งใด

3. ผู้ได้รับบัตรผิดได้โต้แย้งแจ้งให้เจ้าหน้าที่ทราบหรือไม่ว่า ได้รับบัตรเลือกตั้งผิดเขต แล้วเจ้าหน้าที่แจ้งให้ทำอย่างไรต่อ (พร้อมชื่อ หรือรายละเอียดของเจ้าหน้าที่ผู้แจกบัตร เท่าที่ทราบ)

4. การให้บริการลักษณะเช่นนี้ของเจ้าหน้าที่ เป็นกับเฉพาะผู้ให้ข้อมูลหรือทำเหมือนกันทุกคนที่มาลงคะแนน ณ สถานที่นั้นๆ 

5. ขอเบอร์โทรศัพท์หรือช่องทางติดต่อของผู้ที่ไปใช้สิทธิแล้วได้รับบัตรผิดโดยตรง หากสะดวกจะให้ข้อมูลเพิ่มเติม 

หรือสามารถกรอกรายละเอียดส่งเข้ามาได้ที่ Googleform โดยจะเปิดเผยตัวหรือไม่ก็ได้ 

นอกจากนี้ ไอลอว์ยังขอเรียกร้องให้คณะกรรมการการเลือกตั้งตรวจสอบเหตุการณ์การแจกบัตรเลือกตั้งผิดเขตที่เกิดขึ้นเป็นการทั่วไป และตรวจสอบปริมาณความเสียหายที่เกิดขึ้น พร้อมแสดงความรับผิดชอบในเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยเร็วที่สุด โดยอย่างน้อยที่สุดในการนับคะแนนวันที่ 24 มีนาคม 2562 คณะกรรมการการเลือกตั้งต้องทำข้อมูลบันทึกเป็นสถิติไว้ว่า บัตรเลือกตั้งที่ส่งไปผิดเขตนั้นมีจำนวนเท่าใด และประชาชนที่ถูกส่งบัตรไปผิดเขตได้แสดงเจตจำนงอย่างไร เพื่อเปิดเผยต่อสาธารณชนต่อไป

You May Also Like
ConCourt Judges
อ่าน

ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญพร้อมหน้า ร่วมยินดีสว. สมชาย แสวงการ รับป.เอก

ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ร่วมแสดงความยินดีที่สว. สองคนได้รับปริญญาเอก เรื่องนี้มีที่มาเพราะสมชาย แสวงการ สว. ที่รับปริญญาผ่านการคัดเลือกโดยศาลรัฐธรรมนูญให้มาเรียน และกรรมการสอบเล่มจบก็ไม่ใช่ใครอื่น
อ่าน

ศาลรธน. ไม่รับคำร้อง ปมรัฐสภาถามเขียนรัฐธรรมนูญใหม่ทำประชามติกี่ครั้ง ทำตอนไหน

17 เมษายน 2567 ศาลรัฐธรรมนูญมีมติเไม่รับคำร้องที่รัฐสภาขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยปัญหาอำนาจหน้าที่ของรัฐสภาว่า รัฐสภาจะมีอำนาจในการพิจารณาแก้รัฐธรรมนูญได้เลยหรือต้องทำประชามติก่อน