เผยแพร่ “หนังโป๊” กฎหมายไทยห้ามชัด บางประเทศยังเปิดให้ดูได้เสรี

หนังโป๊-ภาพโป๊ ตามกฎหมายไทย คือ เห็นหัวนมหญิง เห็นอวัยวะเพศหญิง-ชาย แล้วอุจาดตา ผิดอาญาอาจพ่วงผิด พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ ขณะที่หนังโป๊-ภาพโป๊ ในหลายประเทศถูกกฎหมาย หาซื้อได้ง่าย แต่ก็จำกัดอายุผู้ชมและมีกฎกติกาที่ชัดเจนแตกต่างกันไป 

ที่มาภาพ  Tony Fischer Photography

ในบริบทของสังคมไทย หนังโป๊ไม่ได้รับการยอมรับว่ามีอยู่อย่างถูกต้องตามกฎหมายและศีลธรรม สมควรส่งเสริมและเปิดเผยอย่างชัดเจน ขณะที่การเข้าถึงหนังโป๊ในโลกอินเทอร์เน็ตบางแหล่งเข้าถึงได้ เห็นกิจกรรมการร่วมเพศอย่างชัดเจน บางแหล่งเข้าถึงได้ แต่มีการเซนเซอร์ “จุดสงวน” ไว้ บางแหล่งก็เข้าไม่ได้เลยและถูกปิดกั้นโดยอำนาจรัฐ

 

เห็นหัวนมหญิง อวัยวะเพศหญิง-ชาย เป็นสื่อลามก ผิดกฎหมายอาญา ศิลปะไม่ผิด

ประมวลกฎหมายอาญาของไทย มาตรา 287 ระบุใจความสำคัญว่า ถ้ามีการผลิต นำเข้า เผยแพร่ เพื่อการค้า หรือเพื่อแสดงอวด “สื่อลามก” ต่อประชาชน จะผิดกฎหมาย มีโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

มาตรา 287 ผู้ใด              (1) เพื่อความประสงค์แห่งการค้า หรือโดยการค้า เพื่อการแจกจ่ายหรือเพื่อการแสดงอวดแก่ประชาชน ทำ ผลิต มีไว้ นำเข้าหรือยังให้นำเข้าในราชอาณาจักร ส่งออกหรือยังให้ส่งออกไปนอกราชอาณาจักร พาไปหรือยังให้พาไปหรือทำให้แพร่หลายโดยประการใด ๆ ซึ่งเอกสาร ภาพเขียน ภาพพิมพ์ ภาพระบายสี สิ่งพิมพ์ รูปภาพ ภาพโฆษณา เครื่องหมาย รูปถ่าย ภาพยนตร์ แถบบันทึกเสียง แถบบันทึกภาพหรือสิ่งอื่นใดอันลามก              (2) ประกอบการค้า หรือมีส่วนหรือเข้าเกี่ยวข้องในการค้าเกี่ยวกับวัตถุหรือสิ่งของลามกดังกล่าวแล้ว จ่ายแจกหรือแสดงอวดแก่ประชาชน หรือให้เช่าวัตถุหรือสิ่งของเช่นว่านั้น              (3) เพื่อจะช่วยการทำให้แพร่หลาย หรือการค้าวัตถุหรือสิ่งของลามกดังกล่าวแล้ว โฆษณาหรือไขข่าวโดยประการใด ๆ ว่ามีบุคคลกระทำการอันเป็นความผิดตามมาตรานี้ หรือโฆษณาหรือไขข่าวว่าวัตถุ หรือสิ่งของลามกดังกล่าวแล้วจะหาได้จากบุคคลใด หรือโดยวิธีใด              ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

เมื่อพิจารณาแนวทางการตีความคำว่า “สื่อลามก” ของศาลฎีกาไทย คำว่า “ลามก” คือ ภาพที่เห็น “หัวนม” ของผู้หญิง และภาพที่เห็น “อวัยวะเพศหญิง-ชาย” แล้ว “อุจาดตา”  ทำขึ้นเพื่อยั่วยุทางกามารมณ์ ขณะที่เคยมีคดีอาญาถูกนำขึ้นศาลด้วย แล้วศาลพิพากษายกฟ้อง เพราะเห็นว่าไม่ใช่ “สื่อลามก” แม้จะเป็นภาพที่เห็นอวัยวะเพศก็ตาม เพราะภาพนั้นมี “คุณค่าทางศิลปะ”   

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6301/2533

ภาพพิมพ์ของกลางเป็นภาพหญิงสาวซึ่งมีบางภาพเปิดเผยเต้านมอย่างโจ่งแจ้ง ส่วนที่อวัยวะเพศแม้จะมีผ้าอาภรณ์ปกปิดไว้ แต่ก็ปกปิดไว้อย่างหมิ่นเหม่ ซึ่งนอกจากจะอยู่ในอิริยาบถที่ไม่เรียบร้อยไม่น่าดูแล้ว ยังอยู่ในอิริยาบถที่น่าเกลียดน่าบัดสีอีกด้วย กล่าวคือ มีบางภาพอยู่ในอิริยาบถนอนก็นอนหงายถ่างขาออกอย่างกว้างทำนองเจตนาเพื่ออวดอวัยวะเพศอย่างเด่นชัด ส่วนภาพที่อยู่ในอิริยาบถนั่งก็นั่งถ่างขาออกแม้จะมีผ้าปกปิดอวัยวะเพศก็เป็นผ้าบางใส ซึ่งแสดงว่าต้องการอวดอวัยวะเพศเช่นเดียวกับภาพในอิริยาบถนอนดังกล่าว จึงเป็นภาพที่มีเจตนายั่วยุให้บังเกิดความใคร่ทางกามารมณ์โดยตรง ถือเป็นภาพลามกตามความหมายที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 287(1)

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3510/2531

ภาพหญิงยืนเปลือยกายกอดชาย ภาพหญิงสวมแต่กางเกงในโปร่งตามีผู้ชายนอนกอดมือโอบบริเวณทรวงอก ภาพหญิงเปลือยกายท่อนบนใช้มือจับหูโทรศัพท์กดที่อวัยวะเพศ ภาพหญิงเปลือยกายมีแหคลุมตัวมือข้างหนึ่งกุมนมอีกข้างหนึ่งกุมอวัยวะเพศ ภาพหญิงเปิดเสื้อให้เห็นนม ล้วงมือเข้าไปในกระโปรง ภาพหญิงเปลือยอกสวมกางเกงในมือล้วงไปที่อวัยวะเพศ และภาพหญิงเปลือยอกสวมกางเกงขาสั้น มือข้างหนึ่งล้วงไปจับที่อวัยวะเพศ ภาพดังกล่าวแม้ไม่เห็นอวัยวะเพศชัดเจนแต่ก็มีลักษณะส่อไปในด้านยั่วยุกามารมณ์ และภาพหญิงเปลือยตลอดร่างซึ่งพอเห็นอวัยวะเพศได้บ้างถือได้ว่าเป็นภาพอันลามก ไม่ใช่ภาพศิลปะ ที่แสดงถึงส่วนสัดความสมบูรณ์ของร่างกาย ข้อความต่างๆ ที่ได้บรรยายถึงการร่วมประเวณีของชายและหญิงอย่างชัดเจนละเอียดลออ โดยบรรยายถึงอารมณ์ของชายและหญิงไปในทางยั่วยุกามารมณ์ แม้จะมิได้ใช้ถ้อยคำหยาบคาย ก็ถือได้ว่าเป็นข้อความอันลามก

คำพิพากษาฎีกาที่ 978/2492 

รูปหญิงเปลือยกายเห็นเด่นชัดเฉพาะถัน ส่วนโยนีถูกระบายให้ลบเลือนเห็นเพียงฐาน เป็นรูปแสดงสุขภาพอนามัยของการอาบแดด สอนวิธีเขียนส่วนสัดความงามของร่างกาย ไม่น่าเกลียด อุจาดบัดสีที่น้อมนำไปสู่ความใคร่ทางกามารมณ์ จึงไม่ใช่ภาพลามกอนาจาร

คำพิพากษาฎีกาที่ 1856/2492 

ภาพหญิงเปลือยกายในท่าต่างๆ ที่ไม่เปิดเผยให้เห็นของลับอิตถีลิงค์ เป็นแต่แสดงให้เห็นความงามของทรวดทรงอวัยวะภายนอกและแสดงฝีมือในการถ่ายและวาดภาพ ไม่แสดงไปในทางเลวทรามต่ำช้าแล้ว ไม่เป็นของลามกอนาจาร

 

อย่างไรก็ตาม การกระทำที่จะเป็นความผิดได้ ไม่ใช่เพียงการดู การมีไว้ในครอบครอง หรือการทำขึ้นเท่านั้น แต่จะผิดกฎหมายก็ต่อเมื่อสื่อลามกอนาจารนั้นถูก “ผลิต นำเข้า เผยแพร่ เพื่อการค้า หรือเพื่อแสดงอวด ต่อประชาชน” เท่านั้น การซื้อมาเก็บไว้แล้วดูเล่นคนเดียว ก็ไม่เข้าข่ายผิดมาตรา 287

 

พ.ร.บ.คอมฯ 14(4) ควบคุม “สื่อลามก” ให้โทษหนักกว่า กม.อาญา 287

นอกจากความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาแล้ว ยังมีกฎหมายอีกฉบับหนึ่งที่ต้องคำนึงถึง คือ พ.ร.บ.ว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ (พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ) ที่ระบุใจความสำคัญในมาตรา 14(4) ว่า การโพสต์สื่อลามกเข้าไปในระบบคอมพิวเตอร์ที่ประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงได้ เช่น การอัพโหลดลงเว็บไซต์ ไลน์ เฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ อินสตาแกรม ฯลฯ แบบไม่ได้ตั้งค่าไว้ดูเอง ก็จะเป็นความผิด 

ดังนั้น เมื่อเป็นการเผยแพร่สื่อลามกบนโลกออนไลน์ จะมีกฎหมายที่เกี่ยวข้องมาเอาผิดได้สองฉบับ และทำให้คนที่โพสต์สื่อลามกลงบนอินเทอร์เน็ต เมื่อโดนคดีจะต้องโดน 2 เด้ง ทั้งข้อหาตามกฎหมายอาญามาตรา 287 และข้อหาตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(4) 

มาตรา 14  ผู้ใดกระทำความผิดที่ระบุไว้ดังต่อไปนี้ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินห้าปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ              …              (4) นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ใด ๆ ที่มีลักษณะอันลามกและข้อมูลคอมพิวเตอร์นั้นประชาชนทั่วไปอาจเข้าถึงได้              (5) เผยแพร่หรือส่งต่อซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์โดยรู้อยู่แล้วว่าเป็นข้อมูลคอมพิวเตอร์ตาม (1) (2) (3) หรือ (4)

ซึ่งเมื่อพิจารณาดูบทลงโทษแล้ว จะเห็นว่า ความผิดตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(4) มีบทลงโทษที่หนักกว่าคดีอาญามาตรา 287 นั่นคือ มาตรา 14(4) ต้องระวางโทษจําคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจําทั้งปรับ ส่วนมาตรา 287 โทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 6,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

 

หนังโป๊-ภาพโป๊ อังกฤษหาซื้อได้ แต่ห้ามฉากข่มขืน-ซาดิสม์-ผิดธรรมชาติ

กฎหมายที่เข้ามาควบคุมดูแลหนังโป๊และศีลธรรมของสังคมแต่ละประเทศไม่เหมือนกัน หลายประเทศการผลิต เผยแพร่ และทำธุรกิจหนังโป๊ สามารถทำได้โดยถูกกฎหมาย โดยกติกาของสังคมที่ใช้ควบคุมไม่เหมือนกับประเทศไทย 

จอมพล พิทักษ์สันตโยธิน อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยมหิดล อธิบายว่า หนังโป๊ (pornography) กับสื่อลามก (obscenity) มีความหมายไม่เหมือนกัน หนังโป๊อาจไม่ใช่สื่อลามกก็ได้ ซึ่งกฎหมายของอังกฤษตีความว่า สื่อลามก หมายถึง สิ่งที่อ่านหรือดูแล้วทำให้ศีลธรรมเสื่อมทรามลง ซึ่งเป็นบรรทัดฐานที่เป็นนามธรรม ยากที่จะตัดสิน 

“สื่อลามก กับ หนังโป๊ ต้องแยกจากกัน หนังโป๊อาจจะเป็นสื่อลามก แล้วก็ผิดกฎหมายก็ได้ หรืออาจไม่ได้เป็นสื่อลามก และไม่ผิดกฎหมายก็ได้ ขึ้นอยู่กับบรรทัดฐานของประเทศนั้นๆ เช่น เรื่อง A ไปอยู่ที่อังกฤษ อาจไม่ใช่สื่อลามก แต่พอมาอยู่ที่ไทยอาจเป็นสื่อลามก” จอมพลกล่าว

จอมพลอธิบายไว้ในบทความเรื่อง ภาพโป๊: กฎหมายสื่อลามกและศีลธรรม ในวารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร ว่า เนื่องจากการตีความศีลธรรมยังเป็นเรื่องไม่แน่นอน หน่วยงานอัยการของอังกฤษจึงกำหนดมาตรฐานออกมาว่า ภาพโป๊ลักษณะใดที่เข้าข่ายลามกอนาจาร ได้แก่ การมีเพศสัมพันธ์กับสัตว์ การข่มขืนที่สมจริง การใช้ความรุนแรงทางเพศ เช่น มัดแล้วมีอะไรมาอุดปากไม่ให้พูดได้ กิจกรรมวิปริต เช่น การให้ดื่มนํ้าปัสสาวะ การกินอุจจาระ ฯลฯ

ตามกฎหมายอังกฤษสิ่งที่ถูกนิยามว่าเป็นสื่อลามกอนาจารจะเป็นสิ่งผิดกฎหมาย แต่สำหรับหนังโป๊-ภาพโป๊ โดยทั่วไปประชาชนอังกฤษโดยทั่วไปเข้าถึงได้ หนังโป๊อังกฤษจะไม่มีการเซนเซอร์ และได้รับการติดเรทอาร์ 18+ คือ สำหรับคนที่อายุ 18 ปีขึ้นไป และเป็นหนังโป๊ที่มีการแสดงกิจกรรมทางเพศแบบจริงๆ หนังเรทอาร์ 18+ จะวางขายอยู่ในร้านเฉพาะทาง ไม่ได้วางขายทั่วไป ส่วนถ้าเป็นภาพเปลือยของผู้หญิงทั้งส่วนบนและส่วนล่าง หรือ ซอฟต์คอร์พอร์น (softcore porn) จะขายอยู่ตามร้านหนังสือทั่วไปได้ แต่จะมีกฎห้าม คือ ต้องใส่ซองใสปิดภาพเปลือย โดยโชว์แค่ตัวหนังสือข้างบน ต้องวางชั้นสูงสุดที่เด็กเอื้อมไม่ถึง 

สำหรับประเทศญี่ปุ่น มีกฎหมายว่า หนังโป๊ญี่ปุ่นจะแสดงอะไรก็ได้ แต่ห้ามเห็นอวัยวะเพศชาย-หญิง จึงอาจจะเคยพบเห็นว่า หนังโป๊ญี่ปุ่นจะเอาสิ่งของมาร่วมแสดง และมีความรุนแรงเกิดขึ้นบ้าง เพราะไม่เช่นนั้นจะตีตลาดแบบหนังโป๊อังกฤษไม่ได้ โดยหนังโป๊ญี่ปุ่นที่แสดงกิจกรรมร่วมเพศอย่างชัดเจนก็จะต้องเซ็นเซอร์ภาพอวัยวะเพศไว้ 

เกณฑ์อายุของผู้ที่เข้าถึงหนังโป๊ได้ กฎหมายญี่ปุ่นกำหนดไว้ที่ 18 ปีขึ้นไป เช่นเดียวกับอังกฤษ ร้านที่ขายหนังโป๊ก็จะมีป้ายติดไว้หน้าร้าน และสังคมของเขาก็จะรู้เองว่า ถ้าอายุไม่ถึง 18 จะไม่เข้าร้านแบบนี้ 

 

หนังโป๊ไม่ได้ทำให้สังคมเสื่อมทรามลง วัฒนธรรมไทยเดิมไม่ได้มองเรื่องเพศบัดสีบัดเถลิง

จอมพลอธิบายว่า มาตรฐานหนังโป๊ตามกฎหมายไทย ถ้าเป็นผู้หญิงมีการร่วมเพศแบบปลอมๆ ไม่เห็นหน้าอกชัดเจน ก็ไม่ผิดกฎหมาย เช่น ภาพยนตร์เรื่อง เซ็กซ์แอนด์เซ็น สามารถฉายได้ที่โรงภาพยนตร์โดยเปิดเผยได้เลย แบบนี้คือ คุณค่าทางศิลปะ แนวคิดนี้มาจากฝั่งยุโรป เพราะหากย้อนกลับไปดูวรรณกรรม ภาพจิตรกรรมฝาผนัง เพลงพื้นบ้านของไทยโบราณ จะแฝงกิจกรรมทางเพศไว้มากมาย ซึ่งแสดงถึงบริบทของสังคมไทยสมัยก่อนได้ว่า สังคมไทยไม่ได้มองเรื่องเพศเป็นเรื่องบัดสีบัดเถลิง แต่จะมีจุดเปลี่ยนในช่วงสมัยที่ไทยเปลี่ยนตัวเองไปตามแบบยุโรป มีการร่างกฎหมายห้ามสื่อลามกขึ้นมาในสังคมไทย และก็ฝังลึกเข้ามาเรื่อยๆ 

เมื่อถามว่า มีความเป็นไปได้หรือไม่ที่สังคมไทยจะแก้ไขกฎหมายให้ประชาชนเข้าถึงหนังโป๊ได้แบบต่างประเทศ จอมพลกล่าวว่า ต้องดูบริบทของสังคมในปัจจุบันว่า ยอมรับได้แค่ไหน หนังโป๊ไม่ได้เป็นสิ่งที่ทำให้สังคมเสื่อมทรามลงอย่างชัดเจน เพียงแต่ต้องมีการกำกับว่า ไม่ให้เด็กและเยาวชนเข้าถึงได้ ที่สำคัญกว่าการจำกัดว่าจะโป๊หรือไม่โป๊ ก็คือ การป้องกันความรุนแรงทางเพศมากกว่า เพราะสื่อโป๊มักใช้ความรุนแรงทางเพศเป็นจุดขาย