รัฐธรรมนูญ 2560

คนไม่มีสิทธิลงสมัครสว.ชุดใหม่ต่างเรียกร้องให้ผู้ที่มีคุณสมบัติครบถ้วนลงสมัครเพื่อเลือกกันเอง โดยเป็นโอกาสที่จะปูทางไปสู่การเขียนรัฐธรรมนูญใหม่ในอนาคต นอกจากนี้ยังมองว่า พลังของประชาชนในสนามสว.ที่กำลังจะเกิดขึ้นคือเครื่องยืนยันการไม่สยบยอมของประชาชน

กิจกรรม “แคนดิเดตสว. ขอพูด” เปิดพื้นที่ให้แคนดิเดตสว.แสดงจุดยืนและความคาดหวังต่อวุฒิสภาชุดต่อไป มีประเด็นเช่น การวิจารณ์ระบบการเลือกกันเองที่ขาดความยึดโยงกับประชาชนและการใช้วุฒิสภาเป็นการเปิดช่องสู่การเขียนรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

ตามพ.ร.ป.สว. 61 กำหนดห้ามผู้สมัครสว. เป็นเจ้าของหรือผู้ถือหุ้นในกิจการหนังสือพิมพ์หรือสื่อมวลชน อย่างไรก็ตามแนวคำสั่งหรือคำวินิจฉัยในคดีถือหุ้นสื่อยังไม่มีความชัดเจน ขัดแย้งกันในสาระสำคัญ

23 เมษายน 2567 เศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี ระบุว่ารัฐบาลมีความเห็นสอดคล้องกับข้อสรุปของคณะกรรมการประชามติ ที่เห็นว่าควรมีการทำประชามติสู่รัฐธรรมนูญใหม่ทั้งสิ้นสามครั้ง ไม่แตะหมวดทั่วไปและหมวดพระมหากษัตริย์ และเน้นย้ำว่าควรมีการแก้ไข พ.ร.บ. ประชามติ ควบคู่กันไปด้วย

สมชัย ศรีสุทธิยากร อดีตกกต. ไล่เรียงที่มาสว. ระบุที่ผ่านมาหน้าที่ของสว.ค้ำจุนคนแต่งตั้ง การออกแบบระบบเลือกกันเองใน 20 กลุ่มอาชีพ ‘มั่ว’ จนคาดการณ์ผลได้ยาก หวั่นได้คนที่ขาดอุดมการณ์ในการทำเพื่อส่วนรวมและการกวาดต้อนสว.เข้ามุ้ง

กฎหมายหลายฉบับได้เปิดช่องให้ข้าราชการปัจจุบันสามารถลาออกเพื่อสมัครเป็น สว. ได้โดยมีผลทันทีนับแต่วันที่ยื่นลาออก และหากไม่ได้รับการเลือกเป็น สว. ก็ยังมีทางเลือกสามารถกลับไปรับราชการได้ตามเดิมเช่นกัน

รัฐธรรมนูญ 2560 ไม่ได้มีปัญหาเพียงแค่ “ที่มา” จากคณะรัฐประหารของพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เพียงอย่างเดียว แต่ยังมีปัญหาในเชิง “เนื้อหา” ด้วยไม่แตกต่างกัน ถือเป็นโอกาสอันดีและควรเป็นภารกิจหลักของรัฐบาลภายใต้การนำของเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี ในการกำจัด “ผลไม้พิษ” อย่างรัฐธรรมนูญ 2560 และยุติปัญหาที่กระทบประชาชนทั้งประเทศโดยไม่ประวิงเวลาออกไปมากกว่านี้

กระบวนการได้ สว. จะมาจากการเลือกกันเองของผู้สมัคร แต่ก็มีกรรมการในการคอยดูแลและควบคุมการเลือก สว. ด้วยเช่นกัน โดยใน พ.ร.ป.ว่าด้วยการได้ซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2561 และระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งว่าด้วยการเลือกสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2561 ได้กำหนดที่มาและบทบาทของผู้ดูแลการเลือก สว. ไว้ดัง