เลือกตั้ง 66

ภาคีเครือข่ายภาคประชาสังคม 16 องค์กรนำโดยแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย และกรีนพีซ ประเทศไทย ร่วมจัดเวที “เลือกตั้ง: ฟังเสียงนโยบายจากภาคประชาสังคม (Civil Society’s Agenda for the 2023 Thailand Election)”

20 มี.ค. 66 มีการประกาศยุบสภา 3 วันก่อนหน้าที่สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่มาจากการเลือกตั้งปี 2562 จะครบกำหนด การประกาศในช่วงโค้งสุดท้าย มีผลต่อการกำหนดวันเลือกตั้ง ที่สามารถ “ยื้อเวลา” ออกไปได้ ต่างจากกรอบเวลาวันเลือกตั้งกรณีสภาหมดอายุที่สั้นกว่า

 การ “งดออกเสียง” ของ ส.ว. ในการเลือกนายกรัฐมนตรีอาจจะดูเหมือนเป็นทางออกเพื่อการ “ปิดสวิชต์” ตัวเอง แต่ในความจริงแล้ว การงดออกเสียงจะทำให้ไม่มีแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีคนใด ได้เสียงถึง 376 เสียง และจะเป็นการ “วีโต้” ให้แคนดิเดตนายกรัฐมนตรีจากพรรคที่ได้ ส.ส. เสียงข้างมาก ไม่อาจขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีได้

ฤดูกาลหาเสียงปี 66 กำลังเข้มข้นภายใต้กฎเกณฑ์ของ กกต. ที่เข้มงวด มาช่วยกันทบทวนเช็คลิสต์แนวปฏิบัติของผู้สมัคร ส.ส. ว่าในการหาเสียงเลือกตั้ง อะไรที่ผู้สมัครและพรรคการเมืองทำได้อย่างปลอดภัย แล้วอะไรที่ทำให้โดนโทษหนักถึงยุบพรรค    

ชวนดู 5 เขตเลือกตั้งที่สูสีที่สุดในการเลือกตั้งทั่วไป 2562 ซึ่งหลายหน่วยคะแนนห่างกันเพียงหลักหน่วยถึงร้อยกว่า ๆ เท่านั้น ถ้าคนออกไปเลือกตั้งมากขึ้นหรือเปลี่ยนใจเพียงหยิบมือ ก็อาจเปลี่ยนผลการเลือกตั้งได้ทันที

หลังศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยว่า การคำนวนจำนวน ส.ส. จะต้องคำนวณโดยเอาเฉพาะจำนวนราษฎรที่มีสัญชาติไทยมาคำนวณเท่านั้น ส่งผลให้ กกต. ต้องคำนวณจำนวน ส.ส.ใหม่ และผลที่ตามมาคือ ต้องมีการแบ่งเขตเลือกตั้งใหม่ ซึ่งถ้ามีการยุบสภาในระหว่างที่การแบ่งเขตเลือกตั้งยังไม่แล้วเสร็จ ก็จะส่งผลให้ให้บางเขตไม่สามารถส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งได้ และเกิดภาวระสูญญากาศทางการเมือง

ก่อนการเลือกตั้งในปี 2566 อุณหภูมิทางการเมืองเริ่มสูงขึ้น หลัง รังสิมันต์ โรม สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) พรรคก้าวไกล ได้เปิดอภิปรายทั่วไปแบบไม่ลงมติเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 ว่า พรรครวมไทยสร้างชาติที่ประกาศสนับสนุน พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้ตั้งที่ทำการพรรคอยู่บนที่ดินของบุคคลที่ใกล้ชิดกับขบวนการค้ายาเสพติดและฟอกเงินของกลุ่มทุนมินลัต ในขณะที่พรรคพลังประชารัฐที่นำโดย พลเอกประวิตร วงษ์สุวรรณ มีความเกี่ยวข้องกับกลุ่มทุนจีนสีเทาอย่าง 'ตู้ห่าว' หรือ ชัยณัฐร์ กรณ์ชายานันท์ ที่ได้บริจาคเงินให้กับพรรค ซึ่งทั้งสองกรณีเข่าข่ายจะถูกยุบพรรคได้ทั้งคู่

13 กุมภาพันธ์ 2566 นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้แถลงข่าวว่า คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลความผิด ณัฏฐ์ เล่าสีห์สวกุล อดีตเลขาธิการ กกต. กับพวกรวม 3 ราย ในความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการอันเป็นความผิดวินัยอย่างร้ายแรง จากการละเว้นไม่ดำเนินการรับมอบและติดตามบัตรเลือกตั้งล่วงหน้าจนเป็นเหตุให้เสียหายแก่สำนักงานอย่างร้ายแรง

30 พฤศจิกายน 2565 ศาลรัฐธรรมนูญมีมติวินิจฉัยว่า ร่างกฎหมายเลือกตั้งฯ ตราขึ้นโดยถูกต้องตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ และไม่มีข้อความขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ กระบวนการหลังจากนี้ นายกฯ นำร่างขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อให้พระมหากษัตริย์ทรงลงพระปรมาภิไธย ประกาศเป็นกฎหมาย