แก้รัฐธรรมนูญ

การที่สมาชิกรัฐสภาคว่ำการแก้รัฐธรรมนูญในวาระสาม นอกจากจะเสียความเชื่อมั่นในสายตาประชาชน ยังมีงบประมาณจากภาษีประชาชนที่เสียเปล่าไปกับกระบวนการแก้รัฐธรรมนูญ

17 มีนาคม 2564 รัฐสภามีมติเห็นชอบร่างแก้รัฐธรรมนูญ วาระสาม เพียง 208 เสียง ไม่เกินกึ่งหนึ่ง ร่างเป็นอันตกไป ชวนดูกันว่า ส.ส. ส.ว. แต่ละคน ลงมติอย่างไรบ้าง

เนื่องจากคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญไม่ได้ระบุว่ารัฐสภาจะทำประชามติได้ในขั้นตอนใด สมาชิกรัฐสภายังไม่สามารถหาข้อยุติได้ว่าจะลงมติแก้รัฐธรรมนูญวาระสามหรือไม่

17 มีนาคม 2564 รัฐสภามีมติเห็นชอบร่างแก้รัฐธรรมนูญ ในวาระสาม เพียง 208 เสียง ซึ่งไม่เกินกึ่งหนึ่งของสมาชิกรัฐสภา จึงเป็นผลให้ร่างเป็นอันตกไป

หลังจากสภามีมติเห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญวาระที่สองเสร็จสิ้นไปแล้ว ขั้นตอนถัดไปคือการพิจารณาในวาระสามซึ่งเป็นวาระสุดท้าย หากรัฐสภามีมติเห็นชอบก็ให้ดำเนินการเพื่อประกาศใช้เป็นกฎหมายต่อไป แต่ทว่าเกมส์การแก้รัฐธรรมนูญในวาระสามไม่ใช่เรื่องง่าย หาก ส.ว.หรือพรรคฝ่ายค้านรวมตันกันไม่เห็นด้วย

เปิด 5 เหตุผล ที่ศาลรัฐธรรมนูญไม่ควรคว่ำการแก้รัฐธรรมนูญ ตามการยื่นเรื่องโดยที่ประชุมรัฐสภา ให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาอำนาจหน้าที่ของรัฐสภาในการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ เพื่อตั้งสสร. ใหม่ ตามญัตติที่ไพบูลย์ นิติตะวัน และส.ว. เป็นผู้เสนอสู่รัฐสภา

รัฐสภาพิจารณาแก้ไขรัฐธรรมนูญวาระที่สองเสร็จแล้ว จากนี้จะเข้าสู่การลงมติในวาระสาม ขั้นตอนต่างๆ จะเดินหน้าสู่การทำประชามติ การประกาศใช้รัฐธรรมนูญที่แก้ไขเพิ่มเติม และจัดการเลือกตั้ง สสร ทั้งหมดนี้จะเกิดขึ้นในเวลาไม่นานถ้าหากศาลรัฐธรรมนูญไม่สั่งคว่ำกระบวนการเสียก่อน

มาตรา 256 ของรัฐธรรมนูญ 2560 หรือมาตราที่ว่าด้วยหลักเกณฑ์วิธีการแก้รัฐธรรมนูญ คือ กุญแจสำคัญในการปลดล็อกการเมืองไทยออกจากวังวนอำนาจของคสช. และพาประเทศกลับสู่ระบอบประชาธิปไตยเต็มไปได้อีกครั้ง ด้วยเหตุนี้ จึงมีความพยายามของรัฐสภาที่จะแก้ไขร่างรัฐธรรมนูญในวาระสองเพื่อทำให้รัฐธรรมนูญแก้ง่ายขึ้น โดยให้ใช้เสียง "สามในห้า" ของรัฐสภา แต่ทว่า หลักเกณฑ์และวิธีการดังกล่าวก็ยังคงทำให้คสช. เป็นฝ่ายได้เปรียบอยู่ดี  

24 และ 25 กุมภาพันธ์ 2564 ที่ประชุมร่วมของรัฐสภาซึ่งประกอบด้วยสภาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) และ สมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) จะมีการพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ..) พุทธศักราช ….  ฉบับที่คณะกรรมาธิการ (กมธ.แก้รัฐธรรมนูญฯ) ได้พิจารณาเสร็จสิ้นแล้ว