มาตรา 112

19 พฤษภาคม 2565 กลุ่มคณะราษฎรยกเลิก 112 (ครย.112) จัดเสวนาในชื่อ #ปล่อยนักโทษการเมือง ส่งเสียงถึงศาล-ส่งสารถึงเพื่อน โดยมีการพูดคุยถึงสถานการณ์การคุมขังประชาชนที่ออกมาแสดงออกทางการเมืองในรูปแบบต่างๆ รวมถึงการไม่ให้ประกันตัวคนที่ออกมาเคลื่อนไหวหรือแสดงออกทางการเมืองว่า มีผู้ถูกคุมขังอยู่ระหว่างชั้นสอบสวนของตำรวจ อย่างน้อย 9 คน และมีผู้ต้องคำพิพากษาให้จำคุก อย่างน้อย 2 คน

ย้อนดูชีวิตของทนายอานนท์ นำภา ตั้งแต่ยุคคสช. จนถึงชุมนุมปี 2563 ผู้เริ่มปราศรัยประเด็นสถาบันพระมหากษัตริย์จนทำให้เขาถูกดำเนินคดีมาตรา 112

เมื่อคดีมาตรา 112 มีความละเอียดอ่อนเพราะมีมิติที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อความศรัทธาประกอบกับมิติทางกฎหมาย และการดำเนินคดีมีความผกผันไปตามบรรยากาศทางการเมือง ทำให้เราพบเห็นกระบวนการ “แปลกๆ” ที่อาจจะสอดคล้องกับกฎหมายที่มีอยู่ แต่แทบจะไม่เกิดขึ้นในการดำเนินคดีอาญาข้อหาอื่นๆ

นับจนถึงเดือนพฤษภาคม 2565 มีอย่างน้อยสี่คดีที่ศาลมีคำพิพากษาออกมาแล้ว และในอนาคตอันใกล้จำนวนผู้ถูกคุมด้วยข้อหามาตรา 112 ตามคำพิพากษาของศาลอาจจะพุ่งสูงขึ้นและเป็นการ ‘ขังยาว’ ไม่ใช่การคุมขังชั่วคราวระหว่างการพิจารณาคดี ดังเช่นก่อนหน้านี้

ชวนอ่านสรุปสถานการณ์ “ไต่สวนเพิกถอนสัญญาประกันของผู้ต้องหามาตรา 112” จำนวน 5 กรณีที่เกิดขึ้นไล่เรียงกันตลอดเดือนเมษายน 2565 โดยที่ 3 ใน 5 กรณีศาลมีคำสั่งให้ “เพิกถอนประกัน” มีรายละเอียดดังต่อไปนี้

บัง สมาชิกกลุ่มทะลุฟ้า ผู้ต้องหาคดี มาตรา 112 จากกรณีถูกกล่าวหาว่าเผาซุ้มเฉลิมพระเกียรติและป้อมจราจร ที่บริเวณหน้าโรงเรียนราชวินิต มัธยม

ในช่วงต้นปี 2565 การนัดหมายชุมนุมทางการเมืองมีไม่มากนัก แต่ความเคลื่อนไหวต่อประเด็น “เพดานสูง” ไม่ได้ลดลงเมื่อปรากฏกลุ่มนักเคลื่อนไหวหน้าใหม่

คดีมาตรา 112 ส่วนใหญ่มาจากการแสดงความคิดเห็นบนโลกออนไลน์ ลักษณะสำคัญอย่างหนึ่งของมาตรา 112 คือเป็นกฎหมายที่ “ใครฟ้องก็ได้”

“สมบัติ ทองย้อย” โพสต์ข้อความ “กล้ามาก เก่งมาก ขอบใจ” การโพสต์ข้อความของสมบัติกลายเป็นต้นเหตุที่ทำให้เขาถูกดำเนินคดีมาตรา 112

คดีมาตรา 112 ของบุรินทร์ มาจากการโพสเฟซบุ๊ก และการแชทคุยกันกับเพื่อนของเขาชื่อพัฒน์นรี หรือแม่ของจ่านิว ซึ่งต่อพัฒน์นรีตอบกลับมาว่า “จ้า”