พรรคการเมือง

รัฐธรรมนูญไทยส่วนใหญ่มักไม่กำหนดที่มานายกฯ จึงเปิดโอกาสให้มีนายกฯ คนนอก ที่ไม่ผ่านความเห็นชอบของประชาชนจากการเลือกตั้ง หรือไม่ได้เป็น ส.ส. เข้ามาบริหารประเทศได้ ซึ่งที่ผ่านรัฐธรรมนูญไทยได้ออกแบบกติกาเปิดทางนายกฯ คนนอกด้วยวิธีการต่างๆ

รัฐธรรมนูญ 2560 ให้ ส.ส. สังกัดพรรคการเมือง แต่อีกด้านหนึ่งก็เปิดช่องให้ ส.ส.มีอิสระในการโหวตไม่ทำตามมติพรรค และการย้ายพรรคของ ส.ส.ก็สามารถทำได้ไม่ยากนัก ทำให้พรรคการเมืองควบคุม ส.ส.ในสภาไม่ได้ และเกิดปรากฏการณ์ ส.ส.งูเห่าโหวตสวนมติพรรค

8 มกราคม 2563 ที่คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ท่าพระจันทร์) มีวงเสวนาในหัวข้อพรรคการเมืองกับอนาคตประชาธิปไตยที่ว่าด้วยความสำคัญของสถาบันพรรคการเมือง ปมปัญหาของรัฐธรรมนูญ และบทบาทขององค์กรที่ใช้อำนาจตุลาการ ซึ่งส่งผลต่ออนาคตประชาธิปไตยไทย

ผลเลือกตั้ง 2562 อย่างไม่เป็นทางการ ทำให้การเมืองแบ่งออกเป็นสองขั้ว คือ ขั้วแรกฝ่ายประชาธิปไตยและขั้วที่สอง คือฝ่ายสนับสนุน คสช.

สหพันธ์เพื่อสิทธิมนุษยชนสากล (FIDH) องค์การด้านสิทธิมนุษยชนที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส ส่งแบบสอบถามหัวข้อนโยบายด้านสิทธิมนุษยชนส่งถึงพรรคการเมืองในประเทศไทย มีพรรคการเมือง 32 พรรค ที่ร่วมตอบแบบสอบถาม คำถามในแบบสอบถามดังกล่าวมี 15 ข้อ ครอบคลุมนโยบายด้านสิทธิมนุษยชนในหลายประเด็น เช่น นโยบายของพรรคต่อโทษประหารชีวิต ต่อประกาศ-คำสั่งของ คสช.

การเลือกตั้ง 24 มี.ค. 2562 แม้จะยังดูไม่ออกว่าสรุปแล้วจำนวนที่นั่ง ส.ส. 500 ที่นั่งจะตกเป็นของพรรคไหนบ้าง แต่ที่คาดการณ์ได้แน่ๆ คือ การเลือกตั้งครั้งนี้จะมีพรรคการเมืองหลายพรรคในสภา

ตลอดเวลาเกือบห้าปีภายใต้ระบบ คสช. นักการเมืองถูกควบคุมและจำกัดการทำกิจกรรมทางการเมืองด้วยประกาศและคำสั่งคสช. รวมถึงกฎหมายอื่นๆที่เกี่ยวข้อง ซึ่งหากนักการเมืองคนไหนดื้อดึงที่จะเคลื่อนไหวหรือวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลคสช.ก็มักจะจบลงที่การคดีความหรือการกดดันในรูปแบบอื่นเช่น มีเจ้าหน้าที่มาหาถึงบ้านหรือถูกเรียกรายงานตัวปรับทัศนคติ ซึ่งนานวันเข้าก็ทำให้เสียงของบรรดานักการเมืองเงียบลงไป