ประชานิยม

นับตั้งแต่การชุมนุมใหญ่ในเดือนกรกฎาคม 2563 จนถึงเดือนสิงหาคม 2564 รัฐพยายามใช้ยุทธวิธีที่หลากหลายเพื่อสกัดกั้นการชุมนุมที่ค่อยๆ ขยายตัว ไม่ว่าจะเป็นการบังคับใช้กฎหมายที่มีโทษสูงอย่างกว้างขวางเพื่อจะออกหมายจับผู้ต้องหาโดยไม่ออกหมายเรียก รวมถึงการปฏิเสธสิทธิในการประกันตัวของผู้ต้องหาคดีการเมืองที่แม้บางส่วนจะไม่เคยถูกดำเนินคดีมาก่อน  โดยปรากฎการณ์เหล่านี้ กำลังสะท้อนให้เห็น ‘แนวรบด้านกระบวนการยุติธรรม’ ที่กลับมาตึงเครียดอีกครั้ง ซึ่งสามารถลำดับสถานการณ์ได้ ดังนี้ ปี 63 รัฐเร่งรัดออกหมายจับและไม่ให้ประกันตัวผู้ชุมนุม

แม้คำพิพากษาคดีจำนำข้าวจะยังไม่สะท้อนภาพการแทรกแซงการดำเนินนโยบายของรัฐบาลโดยองค์กรตุลาการอย่างเด่นชัด แต่ก็น่าตั้งข้อสังเกตว่า คดีดังกล่าวจะกลายเป็นบรรทัดฐานสำหรับลงโทษรัฐบาลที่ดำเนินนโยบายที่ถูกกล่าวหาว่าใช้นโยบาย 'ประชานิยม' หรือไม่ โดยเฉพาะในยุคที่รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ให้อำนาจองค์กรอิสระในการจับตารัฐบาลชุดหน้าอย่างเข้มข้น