สอดแนมประชาชน

บริษัท เอ็นเอสโอ ผู้ผลิต สปายแวร์เพกาซัส ถูกฟ้องแล้วใน 12 ประเทศ อย่างน้อย 33 คดี คดีในประเทศไทยนัดสืบพยานแล้ว อาจพิพากษาเป็นประเทศแรก

ในการประชุมกมธ.ความมั่นคงฯ ตัวแทนจากกองบัญชาการตำรวจปราบปรามยาเสพติด รับเคยซื้อเพกาซัสสปายแวร์ตั้งแต่ปี 2557 แต่ไม่ได้ใช้แล้ว ด้านกอ.รมน. ระบุว่าไม่มีเทคโนโลยีเพกาซัสสปายแวร์ใช้ 

ไอลอว์ และเหยื่อที่เคยถูกหน่วยงานของรัฐไทยใช้ เพกาซัส สปายแวร์ (Pegasus Spyware) เข้าถึงข้อมูลในโทรศัพท์มือถือ ยื่นหนังสือต่อรังสิมันต์ โรม ประธานกมธ.ความมั่นคงฯ สภาผู้แทนราษฎร ให้ช่วยตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีละเมิดสิทธิมนุษยชน

บริษัท เอ็นเอสโอ ผู้ผลิตเพกาซัสสปายแวร์ ขอไกล่เกลี่ยเสนอจ่ายเงินบางส่วน แต่ไม่ยอมรับว่ามีการละเมิดสิทธิ ไม่รับว่ามีการขายให้รัฐบาลไทย คดีจึงตกลงกันไม่ได้เดินหน้าสู่การสืบพยานพิสูจน์ความจริง

กสม. เชื่อว่า มีการใช้สปายแวร์ เพกาซัสละเมิดสิทธิจริง โดยพิจารณาจากความน่าเชื่อถือของการตรวจสอบทางเทคนิคคอมพิวเตอร์ และบริบทแวดล้อมในต่างประเทศ นอกจากนี้ยังระบุด้วยว่า หน่วยงานรัฐไทยมีส่วนเกี่ยวข้องกับการใช้สปายแวร์

รวมข้อมูลรายละเอียดตั้งแต่ต้นจนจบ คดีที่ไผ่ จตุภัทรยื่นฟ้องคดีต่อศาลแพ่ง เรียกค่าเสียหายจากบริษัท NSO Group ผู้ผลิตสปายแวร์เพกาซัส

จากการสืบสวนรัฐไทยใช้งานสปายแวร์ต่อผู้เห็นต่างโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย เพื่อเข้าถึงข้อมูลการติดต่อสื่อสารและนำไปสู่การตัดสินใจทางการเมืองเชิงนโยบายเพื่อปราบปรามผู้ใช้เสรีภาพในการแสดงออกและการชุมนุม แต่เส้นทางการสืบสาวไปถึงผู้ที่ใช้สปายแวร์กับขบวนการเคลื่อนไหวประชาธิปไตยยังคงไม่ใช่เรื่องง่าย

รัฐบาลไทยได้รับจดหมายแสดงความกังวลและยื่นข้อเรียกร้องจาก “ผู้รายงานพิเศษแห่งองค์การสหประชาชาติ” (UN special rapporteur) เพื่อให้ประเทศไทย “คลี่คลาย” กรณีการใช้สปายแวร์คุกคามและล้วงข้อมูลประชาชนโดยเร็ว เนื่องจากผู้ตกเป็นเหยื่อขอสปายแวร์เพกาซัสส่วนใหญ่เป็นเยาวชนที่เคลื่อนไหวทางการเมืองและร่วมการชุมนุมทางการเมือง รวมทั้งยังมีคนทำงานด้านสิทธิมนุษยชนที่จกเป็นเหยื่อด้วย การใช้เพกาซัสในประเทศไทยจึงเกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิหลายมิติ