กระบวนการยุติธรรม

หลังการบังคับใช้พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน หรือ พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ นานเกินสองปี เมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม 2565 พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ก็ออกข้อกำหมายตามอำนาจของพ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ฉบับที่ 47 มาบังคับใช้  โดยอ้างเหตุผลว่าการระบาดของโรคโควิด19 ในหลายประเทศมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น

9 ส.ค. 2565 ที่ประชุมวุฒิสภาลงมติเห็นชอบกับการแก้ไขเพิ่มเติมร่างพ.ร.บ.ป้องกันการทรมานและอุ้มหายฯ ด้วยคะแนนเสียงเห็นด้วย 121 เสียง ไม่เห็นด้วย 8 เสียง งดออกเสียง 6 เสียง ส่งผลให้ต้องส่งร่างกลับไปให้สภาผู้แทนราษฎรลงมติว่าเห็นด้วยกับการแก้ไขหรือไม่

27 กรกฎาคม 2565 ที่ห้องประชุมโฉมฉาย ชั้น 3 คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ เครือข่ายนักกฎหมายเพื่อความยุติธรรมและสันติภาพ จัดวงเสวนาวิชาการเรื่อง “ศาลและความยุติธรรม ?” 

กมธ. ของ ส.ว. ได้ปรับแก้หรือตัดข้อเสนอใน ร่างพ.ร.บ.ป้องกันการทรมานและการอุ้มหายฯ จำนวนหนึ่งที่เสนอในชั้น กมธ. ส.ส. และได้รับมติเห็นชอบจาก ส.ส. แล้ว เช่น ตัดโความผิดฐานกระทำย่ำยีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ฯ การปรับโครงสร้างและที่มาของคณะกรรมการ จนทำให้ร่างของ กมธ. ส.ว. นั้นแทบจะปรับแก้ให้เนื้อหาสำคัญกลับไปเป็นเหมือนร่างของ ครม.

เส้นทางของประเทศไทยที่จะมีกฎหมายเพื่อป้องกันการซ้อมทรมานและการอุ้มหายเหลืออีกไม่ไกลแล้ว แต่ก่อนจะไปถึงจุดหมายที่หลายฝ่ายพยายามผลักดันมานาน ก็ยังต้องเจอกับ “วุฒิสภา” อันเป็นอีกหนึ่งด่านสำคัญที่รับไม้ต่อมาจากสภาผู้แทนราษฎร

19 พฤษภาคม 2565 กลุ่มคณะราษฎรยกเลิก 112 (ครย.112) จัดเสวนาในชื่อ #ปล่อยนักโทษการเมือง ส่งเสียงถึงศาล-ส่งสารถึงเพื่อน โดยมีการพูดคุยถึงสถานการณ์การคุมขังประชาชนที่ออกมาแสดงออกทางการเมืองในรูปแบบต่างๆ รวมถึงการไม่ให้ประกันตัวคนที่ออกมาเคลื่อนไหวหรือแสดงออกทางการเมืองว่า มีผู้ถูกคุมขังอยู่ระหว่างชั้นสอบสวนของตำรวจ อย่างน้อย 9 คน และมีผู้ต้องคำพิพากษาให้จำคุก อย่างน้อย 2 คน

27 มีนาคม 2565 เวลา 17.00 น. เครือข่ายภาคประชาสังคมนำโดย Protection international และกลุ่มดินสอสี จัดกิจกรรม Women : Unfinished Justice ผู้หญิงกับความยุติธรรมที่ไม่สิ้นสุด 

ในช่วงระยะเวลาประมาณสองปีนับตั้งแต่มีการประกาศใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ประชาชนยื่นฟ้องคดีต่อศาลเพื่อขอให้ยกเลิกบรรดาข้อกำหนดที่ออกตามอำนาจพ.ร.ก.ฉุกเฉินฯไปแล้วรวมอย่างน้อย 5 คดี ได้แก่ ฟ้องศาลแพ่งให้เพิกถอนข้อกำหนดเรื่องห้ามชุมนุม 3 คดี เรื่องตัดอินเทอร์เน็ต1 คดี และยื่นคำร้องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าพ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ มีเนื้อหาขัดต่อรัฐธรรมนูญ 1 คดี