มาตรา 112 (หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ)

27 ธันวาคม 2566 ศาลอาญาธนบุรีพิพากษาว่า โสภณ สุรฤทธิ์ธำรง หรือ เก็ท มีความผิดตามมาตรา 112 จากกรณีปราศรัย “ฟื้นฝอยหาตะเข็บ 240 ปี ใครฆ่าพระเจ้าตาก” เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2565 ที่อนุสาวรีย์พระเจ้าตากสิน วงเวียนใหญ่ ให้ลงโทษจำคุกสามปี ส่วนจำเลยอีกคน คือ “โจเซฟ” ศาลพิพากษายกฟ้อง เพราะเนื้อหาปราศรัยไม่เข้าข่ายความผิด ในวันอ่านคำพิพากษามีผู้มาให้กำลังใจและรับฟังคำพิพากษาด้วยเป็นจำนวนมาก เต็มห้องพิจารณาคดีที่ 11 ซึ่งทางศาลอาญาธนบุรีได้จัดถ่ายทอดสดการอ่านคำพิพากาษามายังห้อง 12 ด้วย เพื่อให้ผู้มาร่วมฟังคำพิพากษาเข้า

ในช่วงปี 2563-2566 คดีความฐานหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ ตามมาตรา 112 พุ่งสูงขึ้นอย่างเป็นประวัติการณ์ ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนนับได้อย่างน้อย 286 คดี ซึ่ง 156 คดีหรือ “กว่าครึ่ง” ข้อกล่าวหาเกิดจากการโพสต์ข้อความบนโลกออนไลน์ โดย 141 คดีหรือ “เกือบครึ่ง” เป็นคดีที่ริเริ่มโดย “ใครก็ได้” ที่อ้างว่าพบเห็นข้อความเหล่านั้นไปกล่าวโทษให้ดำเนินคดี

แม้ข้อเสนอให้ยกเลิกคดี “เล็กๆ น้อยๆ” จากการชุมนุมจะได้รับการตอบรับดีจากหลายกลุ่มการเมือง แต่ประเด็นที่ยังเป็นความขัดแย้งสูง คือ ข้อเสนอให้นิรโทษกรรมคดีฐานหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ ตามมาตรา 112 ซึ่งมีเสียงคัดค้านจากพรรคร่วมรัฐบาล และมีความอึดอัดที่ชัดเจนจากพรรคแกนนำรัฐบาลอย่างเพื่อไทย ด้านอดีตแกนนำแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.) ซึ่งมีความผูกพันเป็นอดีตสส. พรรคเพื่อไทย ก็ยังคงให้ความเห็นต่อสาธารณะสนับสนุนให้นิรโทษกรรมแก่คดีมาตรา 112 ด้วย

เดือนธันวาคม 2566 ศาลนัดฟังคำพิพากษาคดีตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 สองคดีของแอมมี่-ไชยอมร แก้ววิบูลย์พันธุ์ คดีแรกในวันที่ 18 ธันวาคม 2566 คดีนี้เขาถูกกล่าวหาว่า เผาพระบรมฉายาลักษณ์ด้านหน้าเรือนจำคลองเปรมเมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2564 และอีกคดีในวันที่ 28 ธันวาคม 2566 เหตุสืบเนื่องจากการร้องเพลงที่หน้าศาลธัญบุรี ขณะรอฟังคำสั่งประกันตัวของสิริชัย นาถึง อดีตสมาชิกแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุมเมื่อวันที่ 14 มกราคม 2564 ชวนรู้จักคดีมาตรา 112 ทั้งสองคดีของแอมมี่

ศาลอาญาเผยแพร่ข่าวแจกสื่อมวลชนถึงกรณีที่ศาลอาญามีคำพิพากษาในคดีตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ของไอซ์-รักชนก ศรีนอก สส.พรรคก้าวไกลในเนื้อหามีการระบุรายละเอียดคำฟ้อง ทวีตและรีทวีตที่เป็นเหตุในคดีนี้ รายละเอียดทุกคำดังนี้ 

13 ธันวาคม 2566 ศาลอาญานัดอ่านคำพิพากษาคดีตามมาตรา 112 ของ รักชนก ศรีนอก หรือ ไอซ์ สส.พรรคก้าวไกล ที่ถูกกล่าวหาว่าทวิตข้อความหนึ่งครั้งและรีทวิตข้อความอีกหนึ่งครั้ง ที่มีเนื้อหาเข้าข่ายเป็นการหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์รวมสองข้อความ ศาลเห็นว่าข้อต่อสู้ของรักชนกที่อ้างว่ามีการตกแต่งพยานหลักฐานมาใส่ร้ายตัวเองโดยฝ่ายผู้มีความเห็นต่างทางการเมืองมีข้อพิรุธ จึงเชื่อว่าจำเลยเป็นผู้กระทำความผิดตามฟ้อง พิพากษาลงโทษจำคุกกรรมละสามปี รวมจำคุกหกปี บรรยากาศที่หน้าศาลอาญาวันนี้ตั้งแต่ก่อนเวลา 9.00 น.

11 ธันวาคม 2566 เวลา 15.30 – 17.00 น. iLaw จัดงาน “Stand Together 3 มี อติรุจ “โจเซฟ” “แอมมี่” ไชยอมร แก้ววิบูลย์พันธุ์ เป็นผู้ร่วมวงเสวนา ในตอนท้ายมีรักชนก ศรีนอก สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคก้าวไกล ที่ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 เช่นกัน มาร่วมพูดคุยและให้กำลังใจคนที่ถูกดำเนินคดี

วันที่ 12 ธันวาคม 2566 เวลา 9.00 น. ศาลอาญากรุงเทพใต้นัดอ่านคำพิพากษาคดี #ม112  และต่อสู้ขัดขวางเจ้าพนักงานของอติรุจจากการตะโกนใส่ขบวนเสด็จ ที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์เมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2565 ในชั้นศาลอติรุจให้การรับสารภาพในข้อกล่าวหามาตรา 112 แต่สู้ในส่วนการต่อสู้ขัดขวางฯ  

วันที่ 13 ธันวาคม 2566  เวลา 9.00 น. ศาลอาญานัดไอซ์-รักชนก ศรีนอก สส.พรรคก้าวไกลฟังคำพิพากษาในคดีมาตรา 112  เธอถูกดำเนินคดีจากการทวีตและรีทวีตข้อความของผู้อื่นรวม 2 ข้อความบนทวิตเตอร์ คดีนี้หากศาลตัดสินว่า มีความผิดและสั่งลงโทษจำคุก โดยไม่ให้ประกันตัวหรือให้เข้าเรือนจำเพื่อรอคำสั่งประกันตัว เธอจะหลุดออกจากตำแหน่งสส.โดยทันที ชวนย้อนอ่านที่มาที่ไปคดีมาตรา 112 ของไอซ์

‘ชัยชนะ’ เป็นนามสมมติของชายชาวลำพูนที่ป่วยเป็นโรคทางจิตเวช เหตุที่ต้องมีสถานะเป็นจำเลยคดีมาตรา 112 สืบเนื่องจากพสิษฐ์ จันทร์หัวโทน ครูสอนภาษาอังกฤษ สังกัดกลุ่มครือข่ายประชาชนปกป้องสถาบัน (คปส.) ไปร้องทุกข์ที่สภ.สุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาสกล่าวหาว่า เขาหมิ่นประมาทกษัตริย์จากการโพสต์ข้อความออนไลน์ พสิษฐ์แจ้งความดำเนินคดีมาตรา 112 มาแล้วอย่างน้อย 8 คดี โดยจำเลยแทบทุกคนต้องเดินทางไกลจากที่อยู่ของพวกเขาเช่น คดีของ ‘กัลยา’ ‘วารี’ และภัคภิญญา