รัฐสภา

17 ตุลาคม 2567 ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎร มีวาระพิจารณารับรองรายงานกมธ.นิรโทษกรรม แต่การประชุมครั้งนี้ยังไม่แล้วเสร็จ เนื่องจากพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน รองประธานสภาผู้แทนราษฎรคนที่หนึ่งซึ่งเป็นประธานในที่ประชุมสั่งปิดประชุมระหว่างที่มีการถกเถียงกันว่าสมควรให้กรรมาธิการชี้แจงต่อหรือไม่

กว่าหนึ่งปีของรัฐบาลเพื่อไทย สัญญาที่เคยให้ไว้ว่าจะจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ไม่เกิดขึ้น ประชามติก็ไม่เกิดขึ้น ที่เกิดขึ้นคือกลไกมากมายที่ขยายเวลา จนมาถึงมือสว.

9 ตุลาคม 2567 ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรมีมติไม่เห็นชอบ ร่างพ.ร.บ.ประชามติฯ ที่วุฒิสภาแก้ไข ให้คงเกณฑ์เสียงข้างมากสองชั้นสำหรับการแก้ไขรัฐธรรมนูญ ด้วยคะแนนเสียง เห็นชอบ 0 เสียง ไม่เห็นชอบ 348 เสียง งดออกเสียง 65 เสียง ไม่ลงคะแนนเสียง 1 เสียง กระบวนการหลังจากนี้คือสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา ต้องตั้งกรรมาธิการ (กมธ.) ร่วมกัน เพื่อพิจารณาร่างพ.ร.บ.ประชามติฯ และส่งกลับให้ทั้งสองสภาลงมติอีกครั้งว่าเห็นชอบหรือไม่เห็นชอบ 

วันที่ 25 กรกฎาคม 2567 สส. พรรคก้าวไกล เสนอร่างแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญสามฉบับต่อรัฐสภา ได้แก่ 1) ยกเลิก มาตรา 279 ลบล้างผลพวงรัฐประหาร 2557 2) ยกเลิกยุทธศาสตร์ชาติ-แผนปฏิรูปประเทศ 3) เพิ่มกลไกป้องกัน-ต่อต้านการรัฐประหาร ข้อเสนอของพรรคประชาชนจะผ่านการพิจารณาของรัฐสภาหรือไม่ ขึ้นอยู่กับเสียง สว. ชุดใหม่

21 สิงหาคม 2567 ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎร มีมติผ่านร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการออกเสียงประชามติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. ในวาระสาม ด้วยคะแนนเห็นชอบ 409 เสียง ไม่เห็นชอบ 0 เสียง งดออกเสียง 2 เสียง เพื่อปลดล็อก “เสียงข้างมากสองชั้น” ที่ใช้ชี้วัดว่าการทำประชามตินั้นจะมีข้อยุติหรือไม่ มาใช้เสียงเสียงข้างมากแทน

ความซับซ้อนและขาดการมีส่วนร่วมส่งผลให้ที่มาของสว. แบบแบ่งกลุ่มและเลือกกันเองขาดความเป็นตัวแทนและความรับผิดชอบต่อประชาชน ให้ผลตรงข้ามกับที่ผู้ออกแบบระบบวาดฝันจะป้องกันอิทธิพลนักการเมือง