เจ๋ง ดอกจิก : ปราศรัยบนเวที นปช. ปี 2553

คำพิพากษาศาลอุทธรณ์

คดีนี้ศาลอุทธรณ์พิเคราะห์แล้วข้อเท็จจริงเบื้องต้นฟังได้ว่า จำเลยกล่าวปราศรัยบนเวทีของกลุ่มนปช บริเวณเชิงสะพานผ่านฟ้าลีลาศ ผ่านเครื่องขยายเสียง มีการติดตั้งจอภาพและลำโพงเพื่อให้ประชาชนรับชมการปราศรัย ข้อความตอนหนึ่งของการปราศรัยสื่อไปในทำนองว่า เหตุที่การยุบสภาของนายอภิสิทธิ์ทำได้ยากมีหลายปัจจัย รวมทั้งพล.อ.เปรม และผู้อยู่เบื้องหลังพล.อ.เปรม จำเลยยังใช้คำพูดและท่าทางประกอบที่ทำให้ตีความไปถึงพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้

ปัญหาข้อกฎหมายที่ต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของจำเลย มีว่า คำฟ้องของโจทก์ครบองค์ประกอบความผิด ตามมาตรา112  หรือไม่ จำเลยต่อสู้ว่าความผิดฐานหมิ่นประมาทจะครบองค์ประกอบต่อเมื่อผู้ใส่ความระบุตัวบุคคลผู้ถูกใส่ความ หรือต้องฟังแล้วได้ความว่า ข้อความดังกล่าวหมายถึงบุคคลใด เมื่อพิจารณาจากข้อความตามฟ้อง บุคคลที่ได้ยินหรือได้ฟังไม่สามารถทราบได้ว่าเป็นการใส่ความพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงถือได้ว่าคำฟ้องไม่ได้เอ่ยถึงตัวบุคคลที่ถูกใส่ความ ซึ่งเป็นองค์ประกอบของความผิดฐานหมิ่นประมาท จึงเป็นคำฟ้องที่ไม่สมบูรณ์

ข้อนี้ศาลอุทธรณ์เห็นว่า โจทก์บรรยายฟ้องถึงการกระทำความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 โดยบรรยายถึงวัน เวลา และสถานที่ที่กล่าวหาว่าจำเลยทำความผิด รวมทั้งการกระทำทั้งหลายที่จำเลยได้ทำ โดยโจทก์บรรยายถึงถ้อยคำที่จำเลยปราศรัยในเวทีการชุมนุม ที่มีผู้ชุมนุมจำนวนมากซึ่งเป็นบุคคลที่สาม นั่งฟังผ่านเครื่องขยายเสียง โดยถ้อยคำปราศรัยของจำเลยสามารถทำให้ผู้ฟังเข้าใจว่าหมายถึงพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ เพราะมีการพูดในถึง พล.อ.เปรมและบุคคลที่อยู่เบื้องหลังพล.อ. เปรม คำบรรยายฟ้องของโจทก์จึงครบถ้วนถูกต้อง

ปัญหาที่ต้องวินิจฉัยประการต่อมามีว่า ข้อความที่จำเลยกล่าวตามฟ้องเป็นการหมิ่นประมาท ดูหมิ่น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ตามคำพิพากษาของศาลชั้นต้นหรือไม่ จำเลยอุทธรณ์ว่าข้อความที่จำเลยกล่าวตามฟ้องไม่ได้ระบุหรือกล่าวพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และต่อสู้ว่าพยานโจทก์เบิกความโดยมีอคติทางการเมือง หรือมีเหตุโกรธเคืองกับจำเลยมาก่อน

ข้อนี้ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ระหว่างการปราศรัย จำเลยเอ่ยชื่อและปราศรัยโจมตี พลเอกเปรม ประธานองคมนตรี นายอภิสิทธิ์ นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น และพลเอกอนุพงษ์ เผ่าจินดา ผบ.ทบ. อย่างรุนแรงโดยไม่มีความเกรงกลัว การที่จำเลยไม่เอ่ยชื่อบุคคลที่อยู่เบื้องหลังพล.อ.เปรม และทำท่าประกอบเหมือนพูดไม่ได้ ย่อมแสดงว่าบุคคลนั้นมีสถานะสูงกว่าพล.อ.เปรม ทำให้จำเลยไม่กล้าเอ่ยชื่อ นอกจากนี้ก็เป็นที่ทราบกันโดยทั่วไปว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นผู้แต่งตั้งพล.อ.เปรมเป็นประธานองคมนตรี เมื่อพิจารณาจากข้อความตามฟ้องที่จำเลยอ้างว่ามีผู้อยู่เบื้องหลังพล.อ.เปรมและท่าทางประกอบที่จำเลยแสดง ทำให้ตีความได้ว่าผู้ที่อยู่เบื้องหลังพลเอกเปรมคือพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงเป็นการใส่ความและทำให้คนเข้าใจว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นปฏิปักษ์กับฝ่ายของจำเลย และทรงถูกเกลียดชัง

แม้พย่านโจทก์จะเป็นเพียงพยานความเห็นความเห็น แต่ไม่มีหลักฐานใดชี้ว่ามีการเตรียมการเพื่อปรักปรำจำเลยมาก่อน พยานทุกคนต่างเบิกความเชื่อโดยบริสุทธิ์ใจและไม่ปรากฎว่ามีเหตุโกรธเคืองกับจำเลยมาก่อน

ที่จำเลยอุทธรณ์ว่าจำเลยเป็นผู้มีความจงรักภักดีต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาโดยตลอด และได้เข้าร่วมกิจกรรมเฉลิมพระเกียรติเสมอมานั้น เห็นว่า การจะพิจารณาว่าจำเลยจงรักภักดีหรือไม่เพียงใด ไม่สามารถพิจารณาจากคำกล่าวอ้างถึงกิจกรรมที่จำเลยเคยทำในอดีตโดยลำพัง แต่ต้องพิจารณาควบคู่กับพฤติการณ์ของจำเลยในปัจจุบันว่ายังคงมีความจงรักภักดีเสมอต้นเสมอปลายหรือไม่ หากจำเลยมีความจงรักภักดีจริง ย่อมไม่กล่าวปราศรัยหรือแสดงพฤติการณ์ดังที่เกิดในคดีนี้ อุทธรณ์ของจำเลยข้อนี้ฟังไม่ขึ้น  

ที่จำเลยอุทธรณ์ขอให้ลงโทษสถานเบาและรอการลงโทษนั้น เห็นว่า รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติให้ประเทศไทยมีการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข พระมหากษัตริย์ทรงดำรงอยู่ในสถานะอันเป็นที่เคารพสักการะ ผู้ใดจะละเมิดมิได้ รัฐและปวงชนชาวไทยมีหน้าที่พิทักษ์ไว้ซึ่ง ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

ไม่เพียงเท่านั้น แม้ในความรู้สึกนึกคิด ประชาชนชาวไทยก็ถวายความเคารพสักการะต่อองค์พระมหากษัตริย์มาแต่โบราณกาล หามีผู้ใดกล้ากล่าววาจาจาบจ้วงล่วงเกินให้เป็นที่ระคายเคืองต่อเบื้องพระยุคลบาทไม่ การที่จำเลยกล่าววาจาหมิ่นประมาทใส่ความ ให้เสื่อมเสียพระเกียรติยศ ถูกเกลียดชัง จึงสมควรรถูกลงโทษไม่ให้เป็นเยี่ยงอย่างแก่บุคคลอื่น ที่ศาลชั้นต้นกำหนดโทษและไม่รอการลงโทษนั้นชอบแล้ว 

พิพากษายืนให้จำคุกจำเลยเป็นเวลาสองปีโดยไม่รอลงอาญา