หลังจากการเลือกตั้งองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2568 โดยเป็นการเลือกนายก อบจ. ทั้งหมด 47 จังหวัด เพียงไม่นานคณะกรรมการเลือกตั้ง (กกต.) ได้ทยอยประกาศผลการเลือกตั้งนายก อบจ. จนครบทุกจังหวัด
โดยผลการเลือกตั้งนายก อบจ. ทั้ง 47 จังหวัด ปรากฎว่า มีนายก อบจ. 29 คน สามารถเอาชนะเลือกตั้งดำรงตำแหน่งนายก อบจ. ได้สองสมัยติดต่อกัน คือ ชนะทั้งการเลือกตั้งในปี 2563 และในปี 2568 ทั้งนี้หากนับผลการเลือกตั้งนายก อบจ. ที่เกิดขึ้นช่วงก่อนหน้าวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2568 เนื่องจากมีนายกฯ ลาออกจากตำแหน่งก่อนหมดวาระทำให้ต้องจัดเลือกตั้งก่อน จะพบว่ามีนายก อบจ. อีก 15 คน ที่ชนะเลือกตั้งได้สองสมัยติดกัน รวมแล้วเป็น 44 คน เกินครึ่งของนายก อบจ. ที่มีทั้งหมด
ทั้งนี้ตาม พ.ร.บ.องค์การบริหารส่วนจังหวัด (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2562 กำหนดให้นายก อบจ.ทั้ง 44 คน ที่ดำรงวาระสองสมัยติดกันจะไม่สามารถลงสมัครเลือกตั้งนายก อบจ.ต่อเนื่องเป็นสมัยที่สามได้
กำหนดวาระนายก อบจ. 2 สมัย ต้องเว้นวรรค 4 ปี จึงกลับมาได้
การกำหนดให้นายก อบจ. ดำรงตำแหน่งได้ไม่เกินสองวาระติดต่อกันเป็นผลพวงจากการรัฐประหารของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ที่นำโดยพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ซึ่งได้แต่งตั้งสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ขึ้นมาแก้ไขและออกกฎหมายมากมาย และมีการแก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ.องค์การบริหารส่วนจังหวัด เป็นหนึ่งในชุดกฎหมายการปกครองส่วนท้องถิ่นที่ออกแบบ “ทิ้งทวน” ทั้งชุดก่อนหมดหน้าที่การทำงาน
ประเด็นสำคัญที่แก้ไข คือ เรื่องวาระของดำรงแหน่งของนายก อบจ. ซึ่งแต่เดิมไม่ได้กำหนดวาระเอาไว้ เราจึงเห็นบางจังหวัดที่มีนายก อบจ. คนเดียวคนเดิมอยู่ในตำแหน่งได้นานกว่า 20 ปีติดต่อกัน โดยเนื้อหาที่ สนช.แก้ไขใหม่ระบุว่า
มาตรา 35/2 นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด มีวาระอยู่ในตำแหน่งคราวละสี่ปี นับแต่วันเลือกตั้ง แต่จะดำรงตำแหน่งติดต่อกัน เกินสองวาระไม่ได้
ในกรณีที่นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดดำรงตำแหน่งไม่ครบระยะเวลาสี่ปี ก็ให้ถือว่าเป็นหนึ่งวาระ และเมื่อได้ดำรงตำแหน่งสองวาระติดต่อกันแล้วจะดำรงตำแหน่งได้อีกเมื่อพ้นระยะเวลาสี่ปีนับแต่วันพ้นจากตำแหน่ง
จากบทบัญญัติดังกล่าวส่งผลให้นายก อบจ. ที่ชนะเลือกตั้งสองสมัยติดต่อกันจะไม่สามารถลงสมัครรับเลือกตั้งนายก อบจ. ต่อในการเลือกตั้งครั้งถัดไปได้ โดยหากต้องการจะลงสมัครรับเลือกตั้งเพื่อเป็นนายก อบจ. อีกครั้ง ต้องเว้นวรรคให้ครบสี่ปีนับตั้งแต่วันพ้นจากตำแหน่งในสมัยที่สองก่อนจึงจะสามารถลงสมัครนายก อบจ.ได้อีกสมัย
44 นายกอบจ. ที่ครองเก้าอี้นาน จะหมดสิทธิลงสมัครสมัยหน้า
การเลือกตั้งนายก อบจ. ตาม พ.ร.บ.องค์การบริหารส่วนจังหวัด ปี 2562 ถูกบังคับใช้ครั้งแรกในการเลือกตั้ง อบจ. เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2563 ซึ่งผู้ชนะเลือกตั้งนายก อบจ. ในครั้งนั้นถูกนับว่าดำรงตำแหน่งนายกอบจ. หนึ่งวาระ และหลังจากนั้นเมื่อมีการเลือกตั้งนายกอบจ.เกิดขึ้นไม่ว่าจะเกิดขึ้นพร้อมกันในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2568 หรือจัดการเลือกตั้งขึ้นก่อน 1 กุมภาพันธ์ 2568 หากผู้ชนะการเลือกตั้งนายก อบจ. ครั้งแรกเอาชนะได้อีกหนึ่งสมัยจะทำให้ดำรงตำแหน่งครบสองวาระตามกฎหมาย จึงทำให้นายกอบจ. คนนั้นต้องเว้นวรรคก่อนสี่ปีถึงกลับมาลงสมัครได้
ภายใต้พ.ร.บ.องค์การบริหารส่วนจังหวัด ปี 2562 มีนายกอบจ.ดำรงตำแหน่งครบสองวาระจำนวน 44 คน ดังนี้
รายชื่อนายก อบจ.ที่ดำรงตำแหน่งสองวาระติดต่อกัน
(หลังการเลือกตั้ง 1 ก.พ.68)
| ชื่อนายก อบจ. | จังหวัด |
| อทิตาธร วันไชยธนวงศ์ | เชียงราย |
| พิชัย เลิศพงศ์อดิศร | เชียงใหม่ |
| นพรัตน์ ถาวงศ์ | น่าน |
| อนุวัธ วงศ์วรรณ | แพร่ |
| อัครเดช วันไชยธนวงศ์ | แม่ฮ่องสอน |
| ตวงรัตน์ โล่สุนทร | ลำปาง |
| ยลดา หวังศุภกิจโกศล | นครราชสีมา |
| แว่นฟ้า ทองศรี | บึงกาฬ |
| ภูษิต เล็กอุดากร | บุรีรัมย์ |
| วิชิต ไตรสรณกุล | ศรีสะเกษ |
| จิรวัฒน์ สะสมทรัพย์ | นครปฐม |
| พ.ต.อ. ธงชัย เย็นประเสริฐ | นนทบุรี |
| สราวุธ ลิ้มอรุณรักษ์ | ประจวบคีรีขันธ์ |
| อรพิน จิระพันธุ์วาณิช | ลพบุรี |
| อุดม ไกรวัตนุสสรณ์ | สมุทรสาคร |
| สัญญา บุญ-หลง | สระบุรี |
| ศุภวัฒน์ เทียนถาวร | สิงห์บุรี |
| ธนภณ กิจกาญจน์ | จันทบุรี |
| วิทยา คุณปลื้ม | ชลบุรี |
| วิเชียร ทรัพย์เจริญ | ตราด |
| ปิยะ ปิตุเตชะ | ระยอง |
| สมศักดิ์ กิตติธรกุล | กระบี่ |
| บุ่นเล้ง โล่สถาพรพิพิธ | ตรัง |
| กูเซ็ง ยาวอหะซัน | นราธิวาส |
| เศรษฐ์ อัลยุฟรี | ปัตตานี |
| วิสุทธิ์ ธรรมเพชร | พัทลุง |
| เรวัต อารีรอบ | ภูเก็ต |
| มุขตาร์ มะทา | ยะลา |
| สัมฤทธิ์ เลียงประเสริฐ | สตูล |
รายชื่อนายก อบจ.ที่ดำรงตำแหน่งสองวาระติดต่อกัน
(ก่อนการเลือกตั้ง 1 ก.พ.68)
| ชื่อนายก อบจ. | จังหวัด |
| พล.ต.อ.สมศักดิ์ จันทะพิงค์ | นครสวรรค์ |
| สุรเชษฐ์ นิ่มกุล | อ่างทอง |
| สมทรง พันธ์เจริญวรกุล | อยุธยา |
| มนต์ชัย วิวัฒน์ธนาฒย์ | พิษณุโลก |
| วิวัฒน์ นิติกาญจนา | ราชบุรี |
| พล.ต.ท.คำรณวิทย์ ธูปกระจ่าง | ปทุมธานี |
| นพพร อุสิทธ | ชุมพร |
| วิเชียร สมวงศ์ | ยโสธร |
| เผด็จ นุ้ยปรี | อุทัยธานี |
| มนุ พุกประเสริฐ | สุโขทัย |
| ชัยยะ อังกินันทน์ | เพชรบุรี |
| สุนทร รัตนากร | กำแพงเพชร |
| อัครเดช ทองใจสด | เพชรบูรณ์ |
| ชัยศิริ ศุภรักษ์จินดา | อุตรดิตถ์ |
| กานต์ กัลป์ตินันท์ | อุบลราชธานี |
ภูมิใจไทยเสนอยกเลิกเพดานวาระสองสมัย
การที่พ.ร.บ.องค์การบริหารส่วนจังหวัด กำหนดวาระนายก อบจ.ให้ไม่เกินสองสมัยติดต่อกัน ย่อมส่งผลต่อการครองอำนาจที่ต่อเนื่องยาวนานของ “บ้านใหญ่” ในจังหวัดนั้นๆ ที่บางคนอยู่ในตำแหน่งมานานกว่า 20 ปี ตั้งแต่เริ่มมีการเลือกตั้งอบจ. เมื่อปี 2547 เช่น นายกอบจ.จันทบุรี นายกอบจ.ตราด เป็นต้น
แต่ในอนาคตหากมีการแก้ไขกฎหมายเพื่อยกเลิกเงื่อนไขนี้ก็อาจจะทำให้นายก อบจ. ที่อยู่ครบสองสมัยมีสิทธิลงสมัครต่อเป็นสมัยที่สามได้ โดยเมื่อวันที่ 26 มกราคม 2568 พรรคภูมิใจไทย เสนอให้ยกเลิกเพดานการดำรงตำแหน่งสองสมัยเป็นไม่จำกัดวาระ โดยให้เหตุผลว่า การกำหนดเพดานการดำรงตำแหน่งนายก อบจ. เป็นอุปสรรคขัดขวางในการพัฒนาท้องถิ่นในการทำโครงการขนาดใหญ่และโครงการระยะยาว และให้ประชาชนเป็นคนกำหนดผู้บริหารชุดต่อไปแทนกฎหมาย
