| ช่วงเวลา | ยอดรวมตั้งแต่รัฐประหาร – 31มกราคม 2560 |
ยอดรวมเฉพาะเดือนมกราคม 2560 |
|---|---|---|
| คนถูกเรียกรายงานตัว | 925 | 3 |
| คนถูกจับกุมคุมขัง จากการชุมนุมโดยสงบ |
590 | – |
| คนถูกดำเนินคดีที่ศาลทหาร | 299 | – |
| คนถูกดำเนินคดีที่ศาลพลเรือน | 89 | – |
| คนถูกดำเนินคดีฐานหมิ่นประมาท พระมหากษัตริย์ฯ (ม.112) |
90 | – |
| จำนวนคนที่ถูกคุมขังด้วยคดี และที่ถูกคุมขังระหว่างพิ ในเดือนมกราคม 2560 |
51 | |
มกราคม 2560: ขังต่อไผ่ ดาวดิน – สั่งจำคุก บุรินทร์ในคดี 112 10 ปี หกเดือน – เดินหน้าฟ้องคดีล่าแม่มด
รายงานประจำเดือนมกราคม 2560
ความเคลื่อนไหวคดีเสรีภาพที่สำคัญในเดือนแรกของปี 2560 ได้แก่ความเคลื่อนไหวของคดี 112 ทั้งกรณีการไม่ให้ประกันตัวจตุภัทร์หรือไผ่ ดาวดินที่มีหลายฝ่ายออกมาเคลื่อนไหวแสดงความกังวลต่อการพิจารณาคดี นอกจากนี้ก็มีความเคลื่อนไหวคดีของบุรินทร์ที่ศาลทหารมีคำพิพากษาแล้ว รวมถึงคดี 112 ที่เกิดขึ้นหลังในหลวงรัชกาลที่เก้าสวรรคตของหนุ่มโรงงานชาวจังหวัดชลบุรีซึ่งอัยการมีคำสั่งฟ้องแล้ว
ในส่วนของคดีเสรีภาพอื่นๆก็มีความเคลื่อนไหวที่สำคัญเกิดขึ้นเช่นกัน ได้แก่การพิพากษาคดีพ.ร.บ.ความสะอาดฯของสิรวิชญ์จากการโปรยกระดาษโพสต์อิทและการพิพากษาคดีฝ่าฝืนคำสั่งห้ามชุมนุมของธเนตรจากการร่วมกิจกรรมนั่งรถไฟไปราชภักดิ์
ขัง ‘ไผ่ ดาวดิน‘ ข้ามปีจากกรณีแชร์บทความบีบีซี
วันที่ 6 มกราคม 2560 ศาลจังหวัดขอนแก่นอ่านคำสั่งศาลฎีกายกคำร้องของจตุภัทร์ที่ขอให้คำสั่งศาลอุทธรณ์ภาคสี่ที่ตัดสินไม่ปล่อยตัวชั่วคราว ทำให้จตุภัทร์ต้องจำคุกต่อไป คำสั่งดังกล่าวส่งผลให้จตุภัทร์ไม่สามารถไปสอบวิชาสุดท้ายก่อนจะจบการศึกษาของตนเองได้
ต่อมาในวันที่ 20 มกราคม 2560 พนักงานสอบสวนยื่นคำร้องขอฝากขังจตุภัทร์ผลัดที่ห้า ขณะที่ทนายของจตุภัทร์ยื่นคำร้องคัดค้านการฝากขังและการพิจารณาคดีลับโดยเห็นว่า การพิจารณาคดีอย่างเปิดเผยจะเป็นการประกันหลักสิทธิเสรีภาพของผู้ต้องหา แต่ศาลยังคงยืนยันในคำสั่งพิจารณาคดีลับ จตุภัทร์จึงขอให้ทนายออกจากห้องพิจารณาคดีเนื่องจากไม่ต้องการรับรองกระบวนการที่ไม่ชอบธรรม หลังจากการไต่สวนคำร้องขอฝากขังเสร็จสิ้น ศาลจังหวัดขอนแก่นอนุญาตให้ฝากขังจตุภัทร์ต่อไปอีก 12 วัน
การพิจารณาไม่ให้จตุภัทร์ประกันตัวสร้างแรงกระเพื่อมในสังคมอยู่บ้าง กลุ่มนักวิชาการและนักกิจกรรมต่างเดินหน้าเรียกร้องสิทธิในการประกันตัวให้กับจตุภัทร์
ในวันที่ 30 มกราคม 2560 เครือข่ายนักวิชาการเพื่อสิทธิพลเมืองยื่นจดหมายเปิดผนึกต่อประธานศาลฎีกา เนื้อความกล่าวถึงความเสื่อมถอยของระบบนิติรัฐและการเพิกถอนสิทธิประกันตัวโดยปราศจากข้อเท็จจริงรองรับ ขณะที่นักกิจกรรมก็จัดกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์เรียกร้องให้ปล่อยตัวจตุภัทร์เช่น กิจกรรมจุดเทียนเรียกร้องให้ปล่อยตัวจตุภัทร์ที่หน้าศาลอาญารัชดาและการจัดกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์บริเวณสกายวอล์กแยกราชประสงค์
จตุภัทร์ถูกกล่าวหาว่าทำความผิดฐานหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯด้วยการแชร์บทความพระราชประวัติรัชกาลที่สิบของเว็บไซต์บีบีซีไทย จตุภัทร์เคยได้ประกันตัวในคดีนี้แต่ต่อมาถูกถอนประกันโดยศาลให้เหตุผลว่าจตุภัทร์มีพฤติการณ์เย้ยหยันอำนาจรัฐบนโลกออนไลน์และไม่ลบโพสต์ที่เป็นเหตุแห่งคดีออกจากเฟซบุ๊ก
ความเคลื่อนไหวคดี 112 อื่นๆ
วันที่ 23 มกราคม 2560 ศาลทหารกรุงเทพนัดสอบคำให้การหฤษฎ์และณัฏฐิกา จำเลยคดีแปดแอดมินเพจเรารักพล.อ.ประยุทธที่ถูกฟ้องคดี 112 เพิ่มเติม จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ ศาลนัดตรวจพยานหลักฐานในวันที่ 27 มีนาคม 2560
วันที่ 26 มกราคม 2560 ศาลจังหวัดกำแพงเพชรมีคำสั่งให้รวมคดีหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯกับคดีฉ้อโกงของนพฤทธิ์เข้าด้วยกันเนื่องจากทั้งสองคดีมีพยานหลักฐานชุดเดียวกันโดยนพฤทธิ์ถูกกล่าวหาว่าทำความผิดฐานหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯด้วยการแอบอ้างพระนามของสมเด็จพระเทพฯเพื่อเรียกรับผลประโยชน์
เบื้องต้นศาลจะนัดตรวจพยานหลักฐานช่วงวันที่ 16 หรือ 17 กุมภาพันธ์ 2560 อัยการแสดงความกังวลว่าเอกสารหลักฐานฉบับจริงเกือบทั้งหมดถูกส่งไปให้สำนักงานอัยการสูงสุดพิจารณาโดยไม่ได้คัดสำเนาเอาไว้อีกชุดหนึ่ง ศาลจังหวัดกำแพงเพชรจึงต้องเลื่อนวันนัดตรวจพยานหลักฐานออกไปเป็นวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2560 โดยนพฤทธิ์ถูกคุมขังโดยไม่ได้รับการประกันตัวมาตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2558แล้ว
วันที่ 27 มกราคม 2560 ศาลทหารกรุงเทพนัดบุรินทร์ผู้ถูกกล่าวหาว่าทำความผิดฐานหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯด้วยการสนทนากับบุคคลอื่นในโปรแกรมสนทนาของเฟซบุ๊กฟังคำพิพากษา บุรินทร์ถูกฟ้องว่าทำความผิดสองกรรม กรรมแรกจากการโพสต์สถานะบนเฟซบุ๊กส่วนตัว อีกหนึ่งกรรมจากการสนทนาแบบส่วนตัวกับบุคคลอื่น บุรินทร์ให้การรับสารภาพในความผิดทั้งสองกรรม
ศาลทหารกรุงเทพพิพากษาลงโทษบุรินทร์ดังนี้
ความผิดกรรมแรกลงโทษจำคุก 7 ปี เนื่องจากบุรินทร์เคยต้องโทษจำคุกและพ้นโทษมาไม่ถึงห้าปี จึงให้เพิ่มโทษ 1 ใน 3 รวมจำคุก 9 ปี 4 เดือน จำเลยให้การรับสารภาพลดโทษให้กึ่งหนึ่ง คงจำคุก 4 ปี 8 เดือน
ความผิดกรรมที่สองลงโทษจำคุก 10 ปี เพิ่มโทษ 1 ใน 3 เป็นจำคุก 13 ปี 4 เดือน ลดโทษกึ่งหนึ่ง เหลือจำคุก 6 ปี 8 เดือน
รวมแล้วบุรินทร์จะต้องรับโทษจำคุก 10 ปี 16 เดือน
ความเคลื่อนไหวคดี 112 ที่เกิดขึ้นหลังการสวรรคตของพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่เก้าท่ามกลางกระแสการ ‘ล่าแม่มด‘
ในเดือนมกราคมมีความเคลื่อนไหวที่สำคัญของคดี 112 ที่เกิดขึ้นหลังการสวรรคตของพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่เก้าสองคดีโดยทั้งสองคดีเป็นคดีที่เกิดขึ้นในช่วงที่มีกระแสล่าแม่มดหรือการที่คนบางส่วนใช้‘มาตรการทางสังคม‘จัดการกับบุคคลที่พวกเขามองว่าแสดงออกในลักษณะที่ไม่เหมาะสมเกี่ยวกับการสวรรคต
ความเคลื่อนไหวคดีแรก ในวันที่ 11 มกราคม 2560 อัยการจังหวัดชลบุรีสั่งฟ้อง “เค” ชายชาวจังหวัดชลบุรีที่ถูกกล่าวหาว่าโพสต์ข้อความหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯต่อศาลจังหวัดชลบุรี ‘เค‘คือบุคคลที่ถูกฝูงชนนำตัวมากราบพระบรมฉายาลักษณ์และถูกทำร้ายร่างกาย
ความเคลื่อนไหวคดีที่สอง ในวันที่ 18 มกราคม 2560 อัยการนัดอมรโชติซิงห์ ชายชาวซิกข์ที่สวมเสื้อสีชมพูไปเดินห้างสรรพสินค้าในช่วงหลังการสวรรคตของพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่เก้าแล้วเกิดมีปากเสียงกับบุคคลที่เดินห้างอยู่จนเจ้าหน้าที่เข้ามาระงับเหตุและมีการดำเนินคดีในภายหลัง คดีนี้อัยการยังไม่มีคำสั่งฟ้องในวันนัดและให้เลื่อนการฟังคำสั่งออกไปโดยยังไม่กำหนดวันนัดใหม่
ความเคลื่อนไหวคดีที่เกี่ยวข้องกับเสรีภาพอื่นๆ
นอกจากความเคลื่อนไหวคดี 112 ที่เป็นความเคลื่อนไหวหลักของคดีเสรีภาพในเดือนนี้ ในเดือนมกราคมยังมีคำพิพากษาคดีที่เกิดจากการแสดงออกอีกสองคดีซึ่งทั้งสองคดีศาลมีคำพิพากษาลงโทษจำเลยจากการแสดงออกทางการเมือง และกรณีที่นักกิจกรรมถุกตำรวจปรับจากการใช้เครื่องเสียงระหว่างจัดกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์ด้วย
วันที่ 12 มกราคม 2560 ศาลแขวงพระนครใต้พิพากษาปรับสิรวิชญ์ หรือ จ่านิวเป็นเงิน1,000บาท หลังถูกฟ้องตามพ.ร.บ.ความสะอาดฯ คดีนี้สิรวิชญ์ถูกฟ้องว่าทิ้งสิ่งปฏิกูลลงบนทางสาธารณะจากการทิ้งกระดาษโพสต์อิทลงพื้นเพื่อให้คนเก็บไปเขียนข้อความเรียกร้องให้ปล่อยตัวแปดแอดมินเพจเรารักพล.อ.ประยุทธ์ระหว่างทำกิจกรรมที่ลานสกายวอล์กบีทีเอสช่องนนทรี ศาลพิพากษาว่าสิรวิชญ์มีความผิดเพราะแม้จำเลยจะไม่ได้มีเจตนาทิ้งสิ่งปฏิกูลแต่กระดาษที่โยนลงพื้นอาจมีคนเก็บไปเขียนข้อความไม่หมดและตกค้างเป็นสิ่งปฏิกูล
วันที่ 18 มกราคม 2560 ชลธิชา แจ้งเร็ว หรือ ลูกเกด สมาชิกขบวนการประชาธิปไตยใหม่ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจควบคุมตัวไปที่สน. ลุมพินี และปรับเป็นเงิน 100 บาทจากการใช้เครื่องขยายเสียงโดยไม่ได้รับอนุญาตในกิจกรรม “อะไรก็ได้เพื่อไผ่” บริเวณสกายวอล์ค สี่แยกราชประสงค์โดยกิจกรรมนี้จัดขึ้นเพื่อเรียกร้องให้มีการปล่อยตัว “ไผ่ ดาวดิน”
ในวันเดียวกันศาลอาญามีคำสั่งให้ประกันตัวณัฐดนัย ผู้ต้องหาที่ถูกกล่าวหาในความผิดฐานอั้งยี่ มาตรา 209 ของประมวลกฎหมายอาญา, พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ, พ.ร.บ.อาวุธปืนฯ และพ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษฯ ณัฐดนัยเป็นหนึ่งในผู้ถูกจับกุมหลังเว็บไซต์ของหน่วยงานราชการถูกโจมตีโดยกลุ่มแฮคเกอร์เพื่อประท้วงต่อการผ่านพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯฉบับใหม่ มีข้อน่าสังเกตว่าในบันทึกการจับกุมไม่ได้ระบุพฤติการณ์ความผิดไว้อย่างชัดเจนนัก
วันที่ 25 มกราคม 2560 ศาลทหารกรุงเทพสอบคำให้การธเนตร หนึ่งในจำเลยคดีนั่งรถไฟไปอุทยานราชภักดิ์ซึ่งถูกกล่าวหาว่าทำความผิดฐานฝ่าฝืนคำสั่งหัวหน้าคสช.ฉบับที่ 3/2558 ธเนตรรับสารภาพ ศาลมีคำพิพากษาในวันเดียวกันให้ลงโทษจำคุกธเนตรเป็นเวลาแปดเดือนแต่เนื่องจากธเนตรให้การรับสารภาพจึงลดโทษเหลือจำคุกสี่เดือนโดยไม่รอลงอาญา เนื่องจากธเนตรถูกควบคุมตัวระหว่างรอการพิจารณาคดีเกินเวลารับโทษศาลจึงมีคำสั่งให้ปล่อยตัว อย่างไรก็ตามธเนตรถูกอายัดตัวต่อเพราะเขาถูกดำเนินคดียั่วยุปลุกปั่นตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา116จากการโพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊กอีกคดีหนึ่งซึ่งศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว
