หลังจากร่าง พ.ร.บ.ตั้งจังหวัดบึงกาฬ ผ่านสภาในช่วงต้นปี 2554 ที่ผ่านมา จนเป็นพระราชบัญญัติและได้จัดตั้งเป็นจังหวัดบึงกาฬไปเรียบร้อยแล้วนั้น ยังมีร่างพ.ร.บ.เกี่ยวกับการจัดตั้งจังหวัดใหม่ที่น่าสนใจอีก นั่นคือ ร่างพ.ร.บ.ตั้งจังหวัดฝาง พ.ศ. … ซึ่งเป็นการจัดตั้งจังหวัดโดยแยกออกมาจากจังหวัดเชียงใหม่นั่นเอง
จังหวัดเชียงใหม่เป็นจังหวัดที่มีประชากรอาศัยอยู่จำนวนมาก และมีอาณาเขตกว้างขวาง ทำให้ประชาชนไม่ได้รับความสะดวกในการติดต่อราชการ จึงเป็นเหตุผลในการร่างพระราชบัญญัติตั้งจังหวัดฝางขึ้นมา โดยแยกอำเภอฝาง อำเภอแม่อาย และอำเภอไชยปราการ ออกจากการปกครองของจังหวัดเชียงใหม่ และรวมกันตั้งเป็นจังหวัดฝาง เพื่อประโยชน์แก่การปกครองและการอำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชนในท้องที่
การเข้าชื่อเสนอร่าง พ.ร.บ.ตั้งจังหวัดฝาง นำโดยนายบดินทร์ กินาวงศ์ และประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวน 10,753 คน พร้อมด้วยบันทึกหลักการและเหตุผล และบันทึกวิเคราะห์สรุปสาระสำคัญต่อประธานรัฐสภาเมื่อวันอังคารที่ 16 มิถุนายน 2552
ที่มาภาพ Wikipedia
ร่าง พ.ร.บ.ตั้งจังหวัดฝาง มีเนื้อหาไม่มาก แค่เพียง 12 มาตรา มีสาระสำคัญดังนี้
1. ให้แยกอำเภอฝาง อำเภอแม่อาย และอำเภอไชยปราการออกจากการปกครองของจังหวัดเชียงใหม่ และรวมกันขึ้นเป็นจังหวัดฝาง
2. ให้โอนบรรดากิจการ ทรัพย์สิน หนี้ สิทธิ งบประมาณรายจ่ายประจำปี และงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม รวมถึงข้าราชการ ลูกจ้าง และพนักงานขององค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับอำเภอดังกล่าว ไปเป็นขององค์การบริหารส่วนจังหวัดฝาง
ร่างพ.ร.บ.ตั้งจังหวัดฝาง มีผลเป็นการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการบริการราชการแผ่นดินของรัฐ คณะกรรมการปฏิรูปกฎหมายเคยให้ความเห็นไว้ว่า ร่างกฎหมายฉบับนี้มีปัญหาคือไม่ได้ผ่านการรับฟังความคิดเห็นจากประชาชนในพื้นที่ที่จะจัดตั้งเป็นจังหวัดใหม่ก่อน และอีกประเด็นที่น่าสนใจคือประธานรัฐสภารับร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ไว้ให้สภาพิจารณา เท่ากับเห็นว่าการเสนอจัดตั้งจังหวัดใหม่เป็นสิทธิที่ประชาชนสามารถเสนอได้ ถือว่าเป็นการเสนอกฎหมายในหมวด 3 ว่าด้วยสิทธิเสรีภาพของประชาชน หรือ หมวด 5 ว่าด้วยแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐ ตามรัฐธรรมนูญ 2550
ร่างพ.ร.บ.ตั้งจังหวัดฝางกำลังอยู่ในกระบวนการพิจารณาของรัฐสภา กระทั่งเดือนพฤษภาคม ๒๕๕๔ นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรีขณะนั้นประกาศยุบสภา ทำให้การพิจารณาร่างพ.ร.บ.ฉบับนี้ต้องชะลอไปก่อน รวมถึงร่างพ.ร.บ.ฉบับอื่นๆ ที่กำลังอยู่ในกระบวนการพิจารณาออกไปอีก
ในช่วงเดือนตุลาคม 2554 นายประสิทธิ์ วุฒินันชัย สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเขต 5 จังหวัดเชียงใหม่ ให้สัมภาษณ์ผ่านรายการรัฐสภาของเรา ทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย อำเภอฝางว่า ร่างพ.ร.บ.ตั้งจังหวัดฝางยังไม่ได้ตกไป และจะนำเข้ามาพิจารณาพร้อมกับร่างพ.ร.บ.อื่นๆ ที่ตกค้างจากรัฐบาลที่แล้ว
ปัจจุบันยังไม่มีความคืบหน้าเพิ่มเติม เกี่ยวกับร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ ขณะที่ประชาชนชาวเมืองเชียงใหม่ก็กำลังขับเคลื่อนการระดมรายชื่อเพื่อเสนอร่างพระราชบัญญัติเชียงใหม่มหานคร ซึ่งรวมอำเภอฝาง อำเภอแม่อาย และอำเภอไชยปราการ อยู่ในการปกครองของเชียงใหม่มหานครด้วย กฎหมายทั้งสองฉบับเป็นกฎหมายที่เสนอโดยภาคประชาชน แต่มีหลักการขัดกันอย่างชัดเจน จึงต้องติดตามและคอยลุ้นกันต่อไปว่า ร่างพ.ร.บ.ตั้งจังหวัดฝาง จะผ่านสภาจนได้จัดตั้งเป็นจังหวัดฝางเช่นเดียวกับจังหวัดบึงกาฬได้สำเร็จ หรือพื้นที่สามอำเภอนี้จะต้องกลายเป็นส่วนหนึ่งของเชียงใหม่มหานคร หรือภาคประชาชนจะยังคงมีสิทธิแค่การเสนอเท่านั้น
