- คดีสำคัญ
- คดีมาตรา112, ฐานข้อมูลคดี
ละครเวทีเจ้าสาวหมาป่า
ผู้ต้องหา
สถานะคดี
คดีเริ่มในปี
โจทก์ / ผู้กล่าวหา
มีการแสดงละครเวทีเรื่อง “เจ้าสาวหมาป่า” ในงาน 40 ปี 14 ตุลา ที่หอประชุมใหญ่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในวันที่ 13 ตุลาคม 2556 ต่อมาเครือข่ายเฝ้าระวังพิทักษ์และปกป้องสถาบันพระมหากษัตริย์ เข้าแจ้งความดำเนินคดีเพราะเนื้อหาละครเข้าข่ายหมิ่นประมาทพระกษัตริย์ฯ
ปติวัฒน์และภรณ์ทิพย์ถูกจับในเดือนสิงหาคม 2557 ซึ่งเป็นช่วงหลังการรัฐประหารที่มีผู้ถูกจับกุมด้วยคดี 112 เป็นจำนวนมาก ตั้งแต่ชั้นจับกุมจนถึงชั้นศาลปติวัฒน์และภรณ์ทิพย์เคยยื่นขอประกันตัวหลายครั้งแต่ไม่เป็นผลสำเร็จ ในเดือนธันวาคม 2557 ปติวัฒน์และภรณ์ทิพย์ให้การรับสารภาพในชั้นสอบคำให้การ ก่อนที่ศาลจะมีคำพิพากษาจำคุกทั้งสองคนละสองปีหกเดือนในเดือนกุมภาพันธ์ 2558
ในวันที่ 8 สิงหาคม 2559 มีการประกาศพระราชกฤษฎีกาพระราชทานอภัยโทษ 2559 ทั้งปติวัฒน์และภรณ์ทิพย์ต่างเข้าเกณฑ์ได้รับการปล่อยตัวก่อนครบกำหนดโทษเดิมในวันที่ 5 ตุลาคม และ 6 ตุลาคม 2559 ตามลำดับ
ปติวัฒน์ได้รับการปล่อยตัวในวันที่ 12 สิงหาคม 2559 รวมระยะเวลาที่ถูกคุมขัง 729 วัน ส่วนภรณ์ทิพย์ได้รับการปล่อยตัวจากเรือนจำในวันที่ 27 สิงหาคม 2559 รวมระยะเวลาที่ถูกคุมขัง 743 วัน
คดีละครเวทีเจ้าสาวหมาป่ามีความน่าสนใจตรงที่ เป็นการนำกฎหมายหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์มาใช้กับการแสดงละคร
สารบัญ
ภูมิหลังผู้ต้องหา
ข้อหา / คำสั่ง
การกระทำที่ถูกกล่าวหา
พฤติการณ์การจับกุม
กรณีของปติวัฒน์
13 สิงหาคม 2557
นายทหารเดินทางมาพบคณะบดีคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งเป็นคณบดีของคณะที่ปติวัฒน์กำลังศึกษาอยู่ เพื่อให้ตามตัวปติวัฒน์มาพุดคุย เมื่อปติวัฒน์มาถึง นายทหารคนนั้นก็แจ้งว่าผู้บังคับบัญชาบอกให้ตนมาเตือนปติวัฒน์เรื่องการเคลื่อนไหว นายทหารคนดังกล่าวใช้เวลาพุดคุยกับปติวัฒน์ประมาณ 5 นาที และขอถ่ายรูปไว้ก่อนขอตัวกลับ
14 สิงหาคม 2557
ช่วงเช้า มีทหารโทรมาหาปติวัฒน์ นัดให้ไปพบที่ร้านอาหารแห่งหนึ่ง ในจังหวัดขอนแก่น เพื่อเซ็นMOUยุติการเคลื่อนไหวทางการเมือง ปติวัฒน์เดินทางไปตามนัดคนเดียวในช่วงเช้า แต่ไม่พบใคร จึงเดินทางไปที่คณะ ในเวลาต่อมาปติวัฒน์เดินทางกลับไปยังร้านอาหารเดิมอีกครั้ง โดยไปพร้อมกับคณบดี เมื่อไปถึงปรากฎว่ามีเจ้าหน้าที่ตำรวจรออยู่ และเจ้าหน้าที่ตำรวจก็แสดงหมายจับและทำการจับกุม ปติวัฒน์ถูกนำตัวมายังสน.ชนะสงครามในวันเดียวกัน
กรณีของภรณ์ทิพย์
15 สิงหาคม 2557
ภรณ์ทิพย์ถูกเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองจับกุมตัวที่สนามบินนานาชาติหาดใหญ่ ขณะกำลังจะเดินทางออกนอกประเทศ
บันทึกสังเกตการณ์ในชั้นศาล
หมายเลขคดีดำ
ศาล
เนื้อหาอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
แหล่งอ้างอิง
ประชาสัมพันธ์ งานเดือนตุลาที่ไม่ควรพลาด. VVoicetv วันที่ 28 กันยายน 2556 (เข้าถึงเมื่อ 29 มกราคม 2557)
81ปีประชาธิปไตยไทย(ๆ)?. คมชัดลึกออนไลน์ 24 มิถุนายน 2556 (เข้าถึงเมื่อ 29 มกราคม 2557)
เจ้าสาวหมาป่า คนไทยที่จงรักภักดีต้องช่วยกันติดตาม. โอเคเนชันบล็อกของสิงห์นอกระบบ 1 พฤศจิกายน 2556 (เข้าถึงเมื่อ 29 มกราคม 2557)
ตระเวน 13 สน. แจ้งจับละคร 'เจ้าสาวหมาป่า' งานรำลึก 40 ปี 14 ตุลา อ้างหมิ่นเบื้องสูง.ประชาไท 12 พฤศจิกายน 2556 (เข้าถึงเมื่อ 29 มกราคม 2557)
‘112’กับเจ้าสาวหมาป่า!. โลกวันนี้ออนไลน์ 8 พฤศจิกายน 2556 (เข้าถึงเมื่อ 29 มกราคม 2557)
15 สิงหาคม 2557
16 สิงหาคม 2557
พนักงานสอบสวนนำตัวภรณ์ทิพย์ไปที่ศาลอาญาเพื่อขอฝากขัง ภาวิณี ชุมศรี ทนายความของภรณ์ทิพย์ยื่นคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราวโดยใช้หลักทรัพย์เป็นเงินสด 500,000 บาท
ในเวลาประมาณ 14.00 น. ศาลมีคำสั่งยกคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราวโดยให้เหตุผลว่า
"พิเคราะห์พฤติการณ์แห่งคดีและลักษณะการกระทำความผิดของผู้ต้องหากับพวกตามคำร้องขอฝากขังครั้งที่ 1 เห็นว่าการกระทำความผิดของผู้ต้องหากับพวกเป็นการนำมาซึ่งความเสื่อมเสียสู่สถาบันพระมหากษัตริย์อันเป็นที่เทิดทูนและเคารพสักการะ กระทบกระเทือนจิตใจของประชาชนที่จงรักภักดี ประกอบกับผู้ต้องหาถูกจับกุมตามหมายจับ และผู้ร้องคัดค้านการปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหา เชื่อว่าหากอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวแล้วจะหลบหนี เหตุผลตามคำร้องประกอบการปล่อยชั่วคราวยังไม่เพียงพอจะอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาในชั้นนี้ จึงให้ยกคำร้อง"
หลังศาลมีคำสั่งยกคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราว ภรณ์ทิพย์ถูกส่งตัวไปยังทัณฑสถานหญิงกลาง กรุงเทพ
ที่มา ประชาไท
18 สิงหาคม 2557
จรัล ดิษฐาอภิชัย ประธานคณะกรรมการจัดงาน 40 ปี 14 ตุลา เผยแพร่จดหมายเปิดผนึกถึงคสช.ต่อกรณีการจับกุมผู้ต้องหาทั้งสองว่า ละครเจ้าสาวหมาป่า เป็นส่วนหนึ่งของรายการศิลปวัฒนธรรมในงานฉลอง 40 ปี 14 ตุลาคม แม้ละครจะมีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับสถาบันกษัตริย์ ก็เหมือนๆ กับละคร หนังตะลุง และภาพยนตร์จักรๆ วงศ์ๆ ซึ่งไม่น่าจะเข้าข่ายดูหมิ่นสถาบันกษัตริย์
ในจดหมายเปิดผนึก จรัลประท้วงการจับกุมบุคคลทั้งสอง เพราะเป็นการละเมิดสิทธิทางวัฒนธรรม และเสรีภาพแสดงความคิดเห็น
ที่มา ประชาไท
นอกจากจรัลแล้ว ในวันเดียวกันนี้ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชีย ก็ออก แถลงการณ์ กรณีการดำเนินคดีและการควบคุมตัว ผู้ต้องหาทั้งสองด้วยเช่นกัน โดยระบุว่าสิ่งที่เกิดขึ้นแสดงให้เห็นว่า เสรีภาพในการพูด กำลังถูกทำให้เป็นอาชญากรรม
ที่มา ประชาไท
26 สิงหาคม 2557
นัดไต่สวนการคัดค้านการขอฝากขัง
ศาลยกคำร้องคัดค้านการฝากขัง เพราะเห็นว่าพนักงานสอบสวนยังมีความจำเป็นต้องควบคุมตัวผู้ต้องหา เนื่องจากการสืบสวนสอบสวนยังไม่แล้วเสร็จ ศาลกำชับให้พนักงานสอบสวนเร่งรัดการทำสำนวนด้วยเพราะศาลอาจไม่อนุญาตให้ฝากขังในผลัดต่อไป
หลังศาลมีคำสั่งยกคำร้องคัดค้านการขอฝากขัง ทนายของผู้ต้องหาทั้งสองยื่นหลักทรัพย์ขอปล่อยตัวชั่วคราวผู้ต้องหาทั้งสองเป็นเงินสด รายละ300,000 บาท แต่ต่อมาศาลมีคำสั่งยกคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราว โดยให้เหจุผลว่ากรณีไม่มีเหตุให้เปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม
8 กันยายน 2557
นัดไต่สวนการคัดค้านการขอฝากขังผลัดที่สาม
ศาลอาญารัชดา
พนักงานสอบสวนยื่นคำร้องขอฝากขังปติวัฒน์และภรณ์ทิพย์ต่อเป็นผลัดที่สาม ทนายของผู้ต้องหาทั้งสองยื่นคำร้องขัดค้านการขอฝากขัง
กรณีของภรณ์ทิพย์
พนักงานสอบสวนร้องต่อศาลว่า การสอบสวนยังไม่แล้วเสร็จ ต้องรอผลการตรวจสอบประวัติ พิมพ์ลายนิ้วมือผู้ต้องหา และต้องเสนอสำนวนต่อผู้บังคับบัญชาตามลำดับชั้น จึงขอให้ศาลอนุญาตให้ฝากขังผู้ต้องหาอีก 12 วัน และขอคัดค้านหากมีการขอปล่อยตัวชั่วคราว พนักงานสอบสวนระบุด้วยว่า การส่งสำนวนให้คณะกรรมการของสตช. อาจใช้เวลาประมาณหนึ่งเดือน ทำให้อาจต้องฝากขังผู้ต้องหาต่ออีกสามผลัด
ภรณ์ทิพย์คัดค้านการขอฝากขังโดยให้เหตุผลว่า พนักงานสอบสวนได้รวบรวมหลักฐานครบถ้วนแล้ว คดีนี้เป็นคดีที่ข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานไม่ซับซ้อน ผู้ต้องหาไม่มีพฤติการณ์หลบหนีและไม่สามารถยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐานได้
กรณีของภรณ์ทิพย์ ศาลอนุญาตให้ฝากขังต่อ เพราะเห็นว่าพนักงานสอบสวนยังมีความจำเป็นต้องนำเสนอสำนวนต่อผู้บังคับบัญชา ข้อคัดค้านของผู้ต้องหาฟังไม่ขึ้น ให้ยกคำร้อง และให้พนักงานสอบสวนเร่งทการสอบสวน โดยในครั้งต่อไป ศาลจะพิจารณาคำร้องขอฝากขังอย่างเคร่งครัด
กรณีของปติวัฒน์
พนักงานสอบสวนร้องต่อศาลว่า การสอบสวนยังไม่แล้วเสร็จ ต้องรอผลการตรวจสอบประวัติ พิมพ์ลายนิ้วมือผู้ต้องหา และต้องเสนอสำนวนต่อผู้บังคับบัญชาตามลำดับชั้น จึงขอให้ศาลอนุญาตให้ฝากขังผู้ต้องหาอีก 12 วัน และขอคัดค้านหากมีการขอปล่อยตัวชั่วคราว พนักงานสอบสวนระบุด้วยว่า การส่งสำนวนให้คณะกรรมการของสตช. อาจใช้เวลาประมาณหนึ่งเดือน ทำให้อาจต้องฝากขังผู้ต้องหาต่ออีกสามผลัด
ปติวัฒน์คัดค้านการขอฝากขังโดยให้เหตุผลว่า พนักงานสอบสวนได้รวบรวมหลักฐานครบถ้วนแล้ว คดีนี้เป็นคดีที่ข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานไม่ซับซ้อน ผู้ต้องหาไม่มีพฤติการณ์หลบหนีและไม่สามารถยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐานได้
กรณีของปติวัฒน์ ศาลอนุญาตให้ฝากขังต่อ เพราะเห็นว่าพนักงานสอบสวนยังมีความจำเป็นต้องนำเสนอสำนวนต่อผู้บังคับบัญชา ข้อคัดค้านของผู้ต้องหาฟังไม่ขึ้น ให้ยกคำร้อง และให้พนักงานสอบสวนเร่งทการสอบสวน โดยในครั้งต่อไป ศาลจะพิจารณาคำร้องขอฝากขังอย่างเคร่งครัด
กรณีปติวัฒน์
ทนายความผู้ต้องหายืนคำร้องขอคัดค้านการฝากขัง เนื่องจากพนักงานสอบสวนกล่าวว่า การสอบสวนอยู่ระหว่างการเสนอสำนวนการสอบสวนให้ผู้บังคับบัญชา 3 ระดับ คือ กองบังคับการตำรวจนครบาล 1, กองบัญชาการตำรวจนครบาล และสำนักงานตำรวจแห่งชาติพิจารณาว่าควรสั่งฟ้องหรือไม่ ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาของกองคดีอาญา สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และรอผลการตรวจพิสูจน์ของกลางซึ่งเป็นแผ่นซีดีบันทึกการแสดงละครเจ้าสาวหมาป่า
ทนายความผู้ต้องหาเห็นว่าขั้นตอนการสอบสวนไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับผู้ต้องหา และผู้ต้องหาไม่ได้ยุ่งเกี่ยวกับพยานหลักฐานใดๆ จึงไม่จำเป็นต้องขังผู้ต้องหาในระหว่างสอบสวน อีกทั้งการที่ผู้ต้องหาไม่ได้รับการปล่อยตัวชั่วคราว ทำให้เสียโอกาสในการศึกษาเล่าเรียน นอกจากนี้ผู้ต้องหามีอาการป่วยจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัด
ศาลพิเคราะห์คำร้องขอฝากขัง และคำร้องขอคัดค้านแล้วเห็นว่า ควรยกคำร้องคัดค้านของฝากขัง เนื่องจากคดีอยู่ระหว่างการสอบสวนให้ผู้บังคับบัญชา และพนักงานสอบสวนยังมีความจำเป็นต้องรอผลการตรวจพิสูจน์แผ่นซีดีของกลางที่เป็นหลักฐานสำคัญในคดี กระบวนการสอบสวนยังไม่เสร็จสิ้น ข้อคัดค้านจึงฟังไม่ขึ้น แต่เนื่องจากศาลให้เวลาพนักงานสอบสวนมาพอสมควรแล้ว เพื่อเป็นการเร่งรัดจึงอนุญาตให้ฝากขังต่ออีก 6 วัน
นอกจากนี้ ทนายความผู้ต้องหาได้ยื่นขอปล่อยตัวชั่วคราวด้วยหลักทรัพย์เป็นเงินสด 600,000 บาท พร้อมเหตุผลประกอบว่า ผู้ต้องหาไม่ได้มีพฤติการณ์หลบหนี ตอนที่จับกุมมีการเชิญตัวก็ไปพบแต่โดยดี และผู้ต้องหาก็อยู่ระหว่างการศึกษา ที่มีความประพฤติเรียบร้อย ผลการเรียนดี และทำกิจกรรมเพื่อสังคมและกิจกรรมมหาวิทยาลัยมาโดยตลอด
ศาลยกคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราว พร้อมให้เหตุผลว่าศาลเคยสั่งไม่อนุญาตขอปล่อยตัวชั่วคราวและระบุเหตุผลไว้ชัดแจ้งแล้ว
กรณีภรณ์ทิพย์
ทนายความผู้ต้องหายืนคำร้องขอคัดค้านการฝากขัง เนื่องจากพนักงานสอบสวนกล่าวว่า การสอบสวนอยู่ระหว่างการเสนอสำนวนการสอบสวนให้ผู้บังคับบัญชา 3 ระดับ คือ กองบังคับการตำรวจนครบาล 1, กองบัญชาการตำรวจนครบาล และสำนักงานตำรวจแห่งชาติพิจารณาว่าควรสั่งฟ้องหรือไม่ ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาของกองคดีอาญา สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และรอผลการตรวจพิสูจน์ของกลางซึ่งเป็นแผ่นซีดีบันทึกการแสดงละครเจ้าสาวหมาป่า
ทนายความผู้ต้องหาเห็นว่าขั้นตอนการสอบสวนไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับผู้ต้องหา และผู้ต้องหาไม่ได้ยุ่งเกี่ยวกับพยานหลักฐานใดๆ จึงไม่จำเป็นต้องขังผู้ต้องหาในระหว่างสอบสวนอีก
ศาลพิเคราะห์คำร้องขอฝากขัง และคำร้องขอคัดค้านแล้วเห็นว่า ควรยกคำร้องคัดค้านของฝากขัง เนื่องจากคดีอยู่ระหว่างการสอบสวนให้ผู้บังคับบัญชา และพนักงานสอบสวนยังมีความจำเป็นต้องรอผลการตรวจพิสูจน์แผ่นซีดีของกลางที่เป็นหลักฐานสำคัญในคดี กระบวนการสอบสวนยังไม่เสร็จสิ้น ข้อคัดค้านจึงฟังไม่ขึ้น แต่เนื่องจากศาลให้เวลาพนักงานสอบสวนมาพอสมควรแล้ว เพื่อเป็นการเร่งรัดจึงอนุญาตให้ฝากขังต่ออีก 5 วัน
คำพิพากษา
สรุปคำพิพากษาศาลชั้นต้น
จำเลยทั้ง 2 แสดงละครที่มีเนื้อหาเข้าข่ายเป็นการหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯ มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ลงโทษจำคุกคนละ 5 ปี จำเลยทั้งสองรับสารภาพ ลดโทษให้กึ่งหนึ่ง คงจำคุก 2 ปี 6 เดือน
คดีนี้ศาลให้มีการสืบเสาะพฤติกรรม ซึ่งพบว่าจำเลยทั้งสองไม่เคยมีประวัติอาชญากรรมมาก่อน แต่เนื่องจากพฤติการณ์แห่งคดีมีความร้ายแรง เพราะเป็นการแสดงที่ปรากฏแก่บุคคลทั่วไป ทั้งมีการเผยแพร่ในเว็บไซด์ สร้างความเสียหายแก่พระมหากษัตริย์อย่างมาก จึงไม่มีเหตุให้รอการลงโทษ