‘ชัยชนะ’ เป็นนามสมมติของชายชาวลำพูนที่ป่วยเป็นโรคทางจิตเวช เหตุที่ต้องมีสถานะเป็นจำเลยคดีมาตรา 112 สืบเนื่องจากพสิษฐ์ จันทร์หัวโทน ครูสอนภาษาอังกฤษ สังกัดกลุ่มครือข่ายประชาชนปกป้องสถาบัน (คปส.) ไปร้องทุกข์ที่สภ.สุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาสกล่าวหาว่า เขาหมิ่นประมาทกษัตริย์จากการโพสต์ข้อความออนไลน์ พสิษฐ์แจ้งความดำเนินคดีมาตรา 112 มาแล้วอย่างน้อย 8 คดี โดยจำเลยแทบทุกคนต้องเดินทางไกลจากที่อยู่ของพวกเขาเช่น คดีของ ‘กัลยา’ ‘วารี’ และภัคภิญญา
วันที่ 15 กันยายน 2564 ตำรวจจับกุม ’ชัยชนะ’ ตามหมายจับมาตรา 112 ของศาลจังหวัดนราธิวาสที่บ้านพักในอำเภอลี้ จังหวัดลำพูน จากนั้นไปทำบันทึกการจับกุมที่สภ.ลี้ ในชั้นนี้ ‘ชัยชนะ’ ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา ตำรวจคุมตัวไว้เป็นเวลาหนึ่งคืน จากนั้นวันที่ 16 กันยายน 2564 จึงคุมตัวจาก สภ.ลี้ ไปส่งตัวให้กับเจ้าหน้าที่ชุดสืบสวนจาก สภ.สุไหงโก-ลก ที่เดินทางมารับผู้ต้องหาบริเวณจังหวัดนครปฐม เพื่อนำตัวไปไปยัง สภ.สุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส โดยเดินทางถึงในเช้าของวันที่ 17 กันยายน 2564
ที่สภ. สุไหงโก-ลก ’ชัยชนะ’ ให้การปฎิเสธตลอดข้อกล่าวหา พร้อมกับให้การเรื่องที่ตัวเขาเองมีบัตรประจำตัวผู้พิการ ประเภทความพิการ 4 และมีใบรับรองแพทย์ที่ยืนยันว่าเป็นผู้ป่วยที่มีอาการจิตเภท จึงขอให้ตำรวจพิจารณาประกอบการพิจารณาคดี จากคำให้การดังกล่าวพนักงานสอบสวนได้ทำหนังสือขอความอนุเคราะห์ขอให้ตรวจสุขภาพจิตของ‘ชัยชนะ’ ไปยังโรงพยาบาลสวนปรุง จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อใช้ประกอบสำนวนคดีต่อไป หลังการสอบสวน เนื่องจากพนักงานสอบสวนยื่นขอฝากขังต่อศาลไม่ทันในวันที่ 17 กันยายน 2564ทำให้ชัยชนะถูกควบคุมตัวไว้ที่ สภ.สุไหงโก-ลก อีกหนึ่งคืน
วันที่ 18 กันยายน 2564 พนักงานสอบสวนได้ยื่นคำร้องขอฝากขัง ‘ชัยชนะ’ ต่อศาลจังหวัดนราธิวาสเป็นเวลา 12 วัน โดยอ้างว่าการสอบสวนยังไม่เสร็จสิ้น และยังต้องสอบสวนพยานอีก 4 ปาก รวมทั้งยังคัดค้านการประกันตัวผู้ต้องหา เนื่องจากเกรงว่า ผู้ต้องหาจะหลบหนี ศาลจังหวัดนราธิวาสได้มีคำสั่งอนุญาตให้ฝากขัง ทนายความยื่นคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราว และศาลได้มีคำสั่งอนุญาตให้ปล่อยตัวชั่วคราวผู้ต้องหา ‘ชัยชนะ’ จึงได้รับการปล่อยตัวและต้องเดินทางกลับจังหวัดลำพูนเอง
หลังอัยการมีความเห็นสั่งฟ้องคดีมาตรา 112 รวม 4 กรรมต่อศาลจังหวัดนราธิวาส ‘ชัยชนะ’และญาติของเขาได้แถลงต่อศาลถึงอาการป่วยจิตเภท มีประวัติการเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลลี้ และโรงพยาบาลลำพูนมาก่อน ศาลจึงเห็นว่า เพื่อให้ได้ความที่แน่ชัดเรื่องความสามารถในการต่อสู้คดี จึงให้มีหนังสือส่งตัวจำเลยไปตรวจที่โรงพยาบาลสวนปรุง โดยให้โรงพยบาลรายงานผลตรวจและความเห็นของแพทย์กลับมา ภายใน 90 วัน นับแต่วันเข้ารับการรักษา
ต่อมาแพทย์โรงพยาบาลสวนปรุง ซึ่งมีความเห็นว่า จำเลยสามารถต่อสู้คดีได้ ทำให้กระบวนการพิจารณาคดีดำเนินต่อไป ในชั้นศาล ’ชัยชนะ’ ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหาและแจ้งต่อศาลว่า การเดินทางมาต่อสู้คดีนี้ จากจังหวัดลำพูนมายังนราธิวาส เป็นเรื่องลำบากสำหรับเขาอย่างยิ่ง อีกทั้งเขายังมีปัญหาด้านสุขภาพ จึงขอให้ศาลสามารถพิจารณาคดีนี้ลับหลังจำเลย ศาลได้พิจารณาแล้วเห็นว่า สามารถอนุญาตให้พิจารณาลับหลังจำเลยได้เฉพาะในนัดตรวจพยานหลักฐาน แต่จำเลยยังต้องเดินทางมาศาลในวันนัดสืบพยานโจทก์และจำเลย
พยานหลักฐานหลักในคดีนี้คือ โพสต์เฟซบุ๊กที่กล่าวหาว่า จำเลยเป็นคนโพสต์ ซึ่งเป็นการใช้โทรศัพท์แคปเจอร์จากเฟซบุ๊กมาขาดความน่าเชื่อถือ เนื่องจากตามหลักแล้วพยานหลักฐานทางอิเลกทรอนิกส์จะมีความน่าเชื่อถือต้องสั่งพิมพ์โดยตรงจากหน้าเว็บบราวเซอร์ ซึ่งบนกระดาษที่พิมพ์ออกมาจะปรากฏวันที่และเวลาที่พิมพ์ จำนวนหน้า และที่อยู่ของเว็บไซต์
นอกจากนั้นจะต้องมีหมายเลข IP Address โดยสามารถขอจากผู้ให้บริการเว็บไซต์นั้นๆ เพื่อนำไปหาชื่อและที่อยู่ของผู้จดทะเบียน เมื่อได้ที่อยู่มาแล้วจะมีการออกหมายค้น และยึดอุปกรณ์ที่คาดว่าน่าจะใช้ในการกระทำความผิดไปตรวจสอบร่องรอยและหลักฐานการกระทำความผิดที่ปรากฎอยู่บนอุปกรณ์ดังกล่าว ซึ่งตามรายงานการตรวจพิสูจน์ของกลุ่มงานตรวจพิสูจน์อาชญากรรมคอมพิวเตอร์ในคดีนี้ไม่พบร่องรอยการเข้าถึงบัญชีเฟซบุ๊กที่เป็นเหตุแห่งคดีบนอุปกรณ์ที่ยึดมาจากจำเลย
วันที่ 21 ธันวาคม 2565 ศาลจังหวัดนราธิวาสยกฟ้อง ‘ชัยชนะ’ ระบุว่า โจทก์ไม่สามารถนำสืบการใช้งานเฟซบุ๊กของจำเลยที่เป็นเหตุในคดีนี้ได้ ตำรวจได้ตรวจยึดโทรศัพท์ของจำเลยมาตรวจสอบด้วย แต่ตรวจสอบแล้วไม่พบว่ามีการเข้าใช้งานบัญชีเฟซบุ๊กที่ถูกกล่าวหาว่า ได้ใช้กระทำความผิดในคดีนี้แต่อย่างใดอีกทั้ง จำเลยได้ให้การปฏิเสธตลอดมา ตั้งแต่ชั้นจับกุมจนถึงชั้นพิจารณาคดี ประกอบกับจำเลยมีอาการทางจิต จึงยกประโยชน์แห่งความสงสัยให้จำเลย
คดีนี้อัยการอุทธรณ์ ศาลจังหวัดนราธิวาสนัดอ่านคำพิพากษาอุทธรณ์ วันที่ 12 ธันวาคม 2566 เป็นอีกครั้งที่ ’ชัยชนะ’ ต้องเดินทางไกลกว่า 1,800 กม.จากบ้านในอำเภอลี้ จังหวัดลำพูนไปที่ศาลจังหวัดนราธิวาส
