ชงแก้กฎหมายเปิดคาสิโน-ออกหวยขูด หวยกีฬา

การพนันเป็นสิ่งเลวร้าย ขณะเดียวกันการพนันก็เป็นสิ่งที่อยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนาน การถกเถียงระหว่างประเด็นโทษของการพนันต่อสังคม กับการยอมรับให้การพนันเป็นสิ่งถูกกฎหมายมีมาอย่างต่อเนื่องและได้ยินทุกครั้งเมื่อรัฐพยายามออกกฎหมายเอาผิดการพนันให้เข้มงวดขึ้น หรือเปิดช่องให้เล่นการพนันกันได้ง่ายขึ้น

ในยุคสมัยแห่งปี 2556 เครือข่ายรณรงค์หยุดพนัน ซึ่งติดตามความเคลื่อนไหวกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการพนัน มีความกังวลว่า ภาครัฐกำลังพยายามผลักดันแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับการพนันสองฉบับ ซึ่งแนวโน้มไปในทางทำให้การพนันหลายอย่างเล่นกันได้อย่างถูกกฎหมาย และเล่นกันเปิดเผยในสังคมได้มากขึ้น
ข้อเสนอแก้ไขพ.ร.บ.การพนัน พ.ศ.2478
พ.ร.บ.การพนัน ฉบับปัจจุบัน ใช้มาตั้งแต่พ.ศ.2478 แล้ว แม้จะมีการแก้ไขปรับปรุงมาหลายครั้ง แต่ก็ยังไม่อาจแก้ไขให้กฎหมายทันสมัยกับสังคมปัจจุบันได้ คณะกรรมาธิการพิจารณาร่างกฎหมาย กระทรวงมหาดไทย จึงจัดทำร่างพ.ร.บ.การพนันฉบับใหม่ขึ้น เป็นการเสนอกฎหมายใหม่ขึ้นมาใช้แทน และให้ฉบับเก่าเป็นอันยกเลิกไป (ดูรายละเอียดร่างพ.ร.บ.การพนัน ฉบับใหม่ได้ ตามไฟล์แนบ) ซึ่งขณะนี้ร่างกฎหมายนี้กำลังอยู่ในระหว่างการพิจารณาของคณะกรรมการกฤษฎีกา 
ในร่างกฎหมายการพนันฉบับใหม่ มีผู้ตั้งข้อสังเกตไว้หลายประเด็น เช่น
1. กำหนดให้หนี้ที่เกิดจากการพนันเป็นหนี้ที่ถูกต้องตามกฎหมาย สามารถฟ้องศาลเรียกร้องให้ชำระหนี้กันได้ หากใครเล่นพนันแพ้แล้วไม่จ่ายเงิน รัฐต้องเข้ามาเกี่ยวข้อง ศาลต้องช่วยตัดสินคดี และให้มีเจ้าหน้าที่ทำหน้าที่บังคับชำระหนี้การพนันให้ตามกฎหมาย ซึ่งแต่เดิมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ปพพ.) กำหนดว่าการพนันไม่ก่อให้เกิดหนี้ที่อาจเรียกร้องกันได้ตามกฎหมาย แต่มาตรา 5 ของร่างพ.ร.บ.ฉบับใหม่ กำหนดว่า การเล่นพนันตามพระราชบัญญัตินี้ไม่อยู่ภายใต้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
2. ให้รัฐมนตรีมีอำนาจอนุญาตให้มีสถานที่สำหรับการเล่นการพนันได้ ซึ่งอาจนำไปสู่การตั้งคาสิโน ตามกฎหมายปัจจุบัน การเล่นการพนันในประเภท ก. ซึ่งเป็นประเภทที่ห้ามเล่นเด็ดขาด หากจะมีการอนุญาตต้องออกเป็นพระราชกฤษฎีกา ซึ่งต้องผ่านคณะรัฐมนตรีและให้พระมหากษัตริย์ลงนาม แต่ตามร่างพ.ร.บ.ฉบับใหม่ กำหนดให้ออกเป็นกฎกระทรวง คือ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยแต่เพียงผู้เดียวมีอำนาจลงนามอนุญาต การมอบอำนาจให้รัฐมนตรีเช่นนี้ถูกหลายฝ่ายมองว่าอาจนำไปสู่การอนุญาตให้มีพื้นที่เล่นการพนัน หรือที่เรียกกันเล่นๆ ว่า “คาสิโน” ได้ง่ายขึ้น
3. กำหนดให้บัญชีระบุประเภทการพนัน อาจแก้ไขได้โดยฝ่ายบริหาร พ.ร.บ.การพนัน ทั้งฉบับเดิมและร่างฉบับใหม่ จะมีบัญชีแนบท้ายระบุประเภทการพนันอยู่สองบัญชี คือ บัญชี ก. เป็นการพนันที่ห้ามเล่นเด็ดขาด กับ บัญชี ข. เป็นการพนันที่ต้องขออนุญาตก่อนจึงจะเล่นได้ เครือข่ายรณรงค์หยุดพนันมองว่าการระบุประเภทการพนันชนิดไหนอยู่ไหนบัญชีไหนบ้างนั้น เป็นอำนาจพิจารณาของรัฐสภา เพราะการพิจารณาบัญชีแนบท้ายต้องพิจารณาพร้อมกับการประกาศใช้พระราชบัญญัติ ดังนั้นอำนาจในการแก้ไขบัญชีแนบท้ายก็ต้องเป็นของรัฐสภาด้วย แต่ร่างพ.ร.บ.ฉบับใหม่กำหนดให้แก้ไขได้โดยออกเป็นกฎกระทรวง ซึ่งเป็นอำนาจของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยแต่เพียงผู้เดียว ซึ่งเป็นการเปิดช่องให้แก้ไขเปลี่ยนแปลงง่ายเกินไป ทำให้การพนันที่อาจเคยต้องห้ามถูกเอาออกจากบัญชี หรือย้ายประเภทบัญชีได้ง่าย
4. ไม่มีบทบัญญัติคุ้มครองเด็กและเยาวชนจากการพนัน ทั้งที่เรื่องการคุ้มครองเด็กและเยาวชนถูกอ้างขึ้นเป็นเหตุผลสำหรับการแก้ไขกฎหมาย แต่ร่างพ.ร.บ.ฉบับใหม่กลับไม่มีบทบัญญัติมาตราไหนกล่าวถึงเรื่องนี้ นอกจาก ห้ามเด็กอายุต่ำกว่ายี่สิบปีเข้าเล่นการพนัน ซึ่งก็เป็นหลักการที่มีอยู่แล้วในกฎหมายเดิม
ฯลฯ

ที่มาภาพ Conrad Kuiper

 

ข้อเสนอแก้ไขพ.ร.บ.สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ.2517

สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล หรือ กองสลาก กำลังเตรียมเสนอแก้ไขพ.ร.บ.สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ฉบับ พ.ศ.2517 ซึ่งร่างโดย คณะกรรมาธิการการเงินการคลัง การธนาคาร และสถาบันการเงิน สภาผู้แทนราษฎร ให้คณะรัฐมนตรีพิจารณา ซึ่งเป็นการเสนอแก้ไขกฎหมายเก่าในบางมาตราโดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับโครงสร้างการบริหารงาน 
 
ฝ่ายที่คัดค้านตั้งข้อสังเกตต่อการแก้ไขครั้งนี้ว่า เป็นการเปิดให้กองสลากออกหวยรูปแบบใหม่ เพราะมีการแก้ไขบทนิยามคำว่า “สลากรัฐบาล” ให้รวมถึง สลากกินแบ่งรัฐบาล และสลากรูปแบบอื่นด้วย และเพิ่มวัตถุประสงค์ของสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลให้มีหน้าที่ ออกสลากรูปแบบอื่น เช่น สลากตัวเลข, สลากล๊อตโต้, สลากกีฬา, สลากรู้ผลทันที [ดูรายละเอียดร่างได้ตามไฟล์แนบ]
 
                มาตรา 3 สลากรัฐบาล หมายความว่า สลากกินแบ่งรัฐบาลและสลากรูปแบบอื่น ที่ออกโดยสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล
                มาตรา 5 ให้จัดตั้งสำนักงานสลากกินแบ่งขึ้น เรียกว่า “สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล” มีวัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้
             (2) ออกสลากรูปแบบอื่น เช่น สลากตัวเลข, สลากล๊อตโต้, สลากกีฬา, สลากรู้ผลทันที

สลากตัวเลข คือ สลากที่ผู้เล่นเลือกตัวเลขได้ เช่น เลือกระหว่าง 0000-9999 เลือกว่าจะเล่นแบบไหน เช่น แบบสองตัวหลัง แบบเรียงทั้งสี่ตัว หรือ ตัวเลขถูกแต่สลับตำแหน่ง และเลือกวันที่และจำนวนเงินที่จะเล่นได้ด้วย

สลากล๊อตโต้ คือ สลากที่ให้ผู้เล่นเลือกตัวเลขได้ เช่น 6 ตัวจาก 49 ตัวถ้าถูกหมดก็คือ แจ๊กพ็อต ถ้าถูกบางตัวก็ได้รางวัลบางตัว ซึ่งจำนวนรางวัลขึ้นอยู่กับยอดจำหน่ายสลากแต่ละงวด

สลากกีฬา คือ สลากทายผลการแข่งขันกีฬา ซึ่ง การเล่นต้องอาศัยประสบการณ์ การหมั่นติดตามข่ายสารในแวดวงกีฬาของผู้เล่นเป็นหลัก

สลากรู้ผลทันที คือ สลากที่ผู้เล่นจะได้ทราบผลการออกรางวัลทันที โดยตัวเลขที่เป็นรางวัลถูกกำหนดไว้ก่อนแล้ว ผู้เล่นจะซื้อสลากที่ตัวเลขถูกฉายด้วยฟิล์มทึบแสงไว้ เมื่อซื้อแล้วผู้เล่นจึงใช้ขอบเหรียญขูดฟิล์มออกเท่านั้น หรือที่เรียกว่า หวยขูด 

ที่มา เว็บไซต์สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล

 

ฝ่ายภาคประชาชนร่วมกันส่งเสียงคัดค้านครั้งนี้ ว่าเป็นการเพิ่มรูปแบบเกมการพนันต่างๆ ให้มากขึ้น โดยให้รัฐเป็นผู้จัดทำเอง ซึ่งไม่เชื่อว่าจะแก้ปัญหาการพนันผิดกฎหมายได้ แต่ซ้ำร้ายจะมอมเมาให้ประชาชนหันมาหมกมุ่นกับการพนันมากขึ้น เพราะมีให้เลือกหลายรูปแบบ และแต่ละแบบก็มีเทคนิคการดึงดูดผู้เล่นที่แตกต่างกันไป ส่วนข้ออ้างที่ว่าต้องการหาเงินเข้ารัฐนั้น ก็ไม่ควรใช้วิธีหาเงินจากการพนันเพราะการพนันมักจะได้เงินจากคนยากจน การหาเงินเข้ารัฐควรได้จากการเก็บภาษีที่เท่าเทียมกัน การบริหารงานที่มีประสิทธิภาพ หรือการใช้ภาษีอัตราก้าวหน้ามากกว่า

นอกจากนี้ร่างพ.ร.บ.ฉบับใหม่ ยังแก้ไขในอีกหลายประเด็น ที่เครือข่ายรณรงค์หยุดพนัน มองว่าจะเปิดช่องทางการเล่นพนันให้มากขึ้น และให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องมีความโปร่งใสในการบริหารเงินรายได้น้อยลง
 
ข้อถกเถียงต่างๆ เกี่ยวกับประเด็นการพนัน เช่น การตั้งบ่อนคาสิโน การออกหวยบนดิน ฯลฯ เป็นข่าวร้อนที่ยกขึ้นมาบนโต๊ะเมื่อไรก็มีความคิดเห็นแตกต่างกันทุกเมื่อ การพนันทำร้ายสังคมขนาดไหน? ต้องควบคุมขนาดไหน? เป็นประเด็นที่สังคมต้องคุยกันให้ชัด มากกว่าเป็นประเด็นทางกฎหมาย แต่เมื่อกติกาของสังคมที่มีการพนันต้องออกแบบโดยกฎหมายแล้ว อย่างไรเสียกฎหมายที่จะออกมาก็จำเป็นต้องให้คนในสังคมช่วยกันออกความคิดเห็นและรับฟัง

 

ไฟล์แนบ